... Lổồỹc Vióỷt Nam nm 1858 vaỡ õaợ xọa tãnnỉåïc ta trãn bn âäư thãú giåïi.11. Thåìi k Vióỷt Nam dỏn chuớ cọỹng hoỡa vaỡ Cọỹnghoỡa xaợ họỹi chuí nghéa Viãût Nam: Âaíng Cäüng saín Viãût Nam ra âåìi ... Viãût Nam chëu aính hæåíng cuía Nam Hoa kinh.Cuäúi thåìi kyì naìy, lúc thiãön täng Trung Quäúc truyãön sang Viãût nam giới thỗ Laợo-Trang mồùi aớnh hổồớng roợ róỷt õóỳn caùc nhaỡ tu hnh
%)K56$/%$%$&'(-N'(rk%(*F5M'(A:*Q*j/%*X/Q*j/6K)$b'(F'*X/HX}'$/l5)$b'(F'*X/H%Sqe6K4;2ã
A:*O/;c'(O8&Z*-/'(H-f'%)7.Y>*(*
'(Ak4%f''($ã'(rk%(*F5z/N*%+;>?
Hrk%(*F5Q7OXOF''X'DV'2/EE+/CK%
5(*F5m
N'(5QK''*J/CJv
CKfna) T tng ca cỏc thin s v tín đồ vật Phật giáoqF-%*J'2$(*
*A5:''KEAYD`'(e
Cc%$B'(g
He
Cc'(YgAj.l4%+(*3**1'%$I'(6K-F*%$B'(./EX'Q*+'AP*H4,*2iCk%H*1'%$I'(;c'(-T6K%:4%B*4K%)5'(D~'(Q*+'AP*-W'(-~'6*X'1C3*'
... Khái niệm "thành" của Nho giáo trong lịch sử bốn tưởng Việt nam giới KHÁI NIỆM “THÀNH” CỦA NHO GIÁO trong LỊCH SỬ TƯ TƯỞ
NG VIỆT nam giới (Chú ý: Tài liệu gồm sử dụng font chữ Hán. Để gọi được tài ... Hai, bài xích viết trình bày và phân tích ảnh hưởng của quan niệm “thành” trong lịch sử tư tưởng Việt Nam thông qua tư tưởng của một số gương mặt tiêu biểu vào lịch sử tư tưởng Việt Nam; đó là Chu ... Bốn tưởng bên dưới thời phong kiến của Việt Nam chào đón và sử dụng trong số tác phẩm của mình.II. Ảnh hưởng trọn của khái niệm “thành” trong lịch sử tư tưởng Việt phái mạnh Ở đây, shop chúng tôi không thể dẫn...
Tên sách: Lược sử nước ngoài giao vn các thời trước
Tác giả: Nguyễn Lương Bích
Nhà xuất bản: Quân đội nhân dân
Năm xuất bản: 1996 LỜI GIỚI THIỆUHoạt động ngoại giao là một bộ phận quan trọng của đấu tranh dựng nước, giữ nướclâu lâu năm và dũng mãnh của dân tộc bản địa Việt Nam. Tìm kiếm hiểu chuyển động đó trong sự phạt triểnphong phú qua các thời kì lịch sử hào hùng để rút ra những bài học kinh nghiệm cần thiết có thểvận dụng công dụng cho bây giờ đó là một việc có tác dụng vừa có chân thành và ý nghĩa khoa học, vừa gồm ýnghĩa thực tiễn. Nuối tiếc rằng cho đến thời điểm bây giờ vẫn chưa tồn tại một công trình trình làng một cáchcó khối hệ thống và tương đối trọn vẹn họat cồn ngoại giao nước ta trong tiến trìnhlịch sử, của cả một giáo trình về lịch sử hào hùng ngoại giao nước ta để đào tạo cho sinh viênở học viện Quan hệ thế giới cũng mớỉ ban đầu được xây dựng.Với “Lược sử nước ngoài giao việt nam các thời trước”, công ty sử học Nguyễn Lương
Bích đã đáp ứng nhu cầu nguyện vọng quang minh chính đại của nhân dân ta muốn tìm hiểu lịch sử dântộc nói chung, lịch sử hào hùng ngoại giao của dân tộc bản địa nói riêng.Trên cơ sở khai quật nhiều nguồn tứ liệu cội về lịch sử vẻ vang cổ - trung đại nước ta và
Trung Quốc, bên sử học tập Nguyễn Lương Bích vốn là chuyên gia có những công trìnhnghiên cứu quý hiếm về thời kì lịch sử này, đã reviews khá cố kỉnh thể hoạt động ngoại giaocủa việt nam qua các thời kỳ kế hoạch sử, từ số đông ngày đầu những vua Hùng lập quốc đếnkhi thực dân Pháp phân phát động cuộc chiến tranh xâm lược và dứt đánh chiếm Việt Namvào cuối thê" kỉ XIX.Thông qua những câu chuyện kể nhộn nhịp về hồ hết con tín đồ và những việc làm cụthể, tín đồ đọc thời nay có điều kiện và thời cơ nhận rõ trung ương lực, tài trí, bản lĩnh rấtđáng từ hào của cha ông xưa. Cũng qua đó nhận thức thâm thúy hơn về truyền thống tốtđẹp của ngoại giao Việt Nam, một truyền thống cuội nguồn được đánh giá ngay từ buổi đầudựng nước, càng ngày củng gắng và phạt triển, để mang lại khi bắt gặp ánh sáng sủa của phương pháp 1mạng thì càng có đk phát huy tất cả sức dũng mạnh và hiệu qủa. Cơ sở vững bềncủa truyền thống ngoại giao vn là tình yêu khu đất nước, ý chí độc lập, tinh thầndân chủ, nguyện vọng tự do và hữu nghị, đa số giá trị niềm tin vĩnh hằng nhưng mà dântộc ta luôn luôn luôn gắn thêm bó và phát huy.Công trình “Lược sử nước ngoài giao nước ta các thời trước" được nhà sử học
Nguyễn Lương Bích dứt từ lâu, tiếp nối ông bị bệnh nguy kịch rồi từ trần nên khôngcó điều kiện tối ưu sửa chữa thêm trước khi cho ra mắt bạn đọc. Đến nay, côngtrình được xuất bản, nếu bạn đọc thấy còn một vài hạn chế nào đó về nội dungvà hình thức, rồi góp ý sản xuất để đơn vị xuất bạn dạng có điều kiện biên tập tốt hơn cholần tái bản, có lẽ rằng tác giả ở dưới suối quà cũng ngậm cười cợt hoan hỉ. Ngày 25 mon 5 năm 1996 ĐINH XUÂN LÂM (Giáo sư sử học) Chương một cha NGHÌN NĂM TỪ ĐỐI NGOẠI HÒA BÌNH TỚI ĐỐI NGOẠI CHỐNG XÂM LƯỢC I. TỪ TRUYỀN THỐNG HÒA BÌNH HỮU NGHỊ VỚI CÁC DÂN TỘC ĐẾN LIÊN MINH ĐỐI NGOẠI CHỐNG NGOẠI XÂMDân tộc việt nam ở Đông phái mạnh Á dựng nước sớm, từ mặt hàng nghìn năm kia Côngnguyên, tuy thế đời sống của dân tộc bản địa và buổi giao lưu của Nhà nước ta ra làm sao từthuở thời trước ấy, ngày nay bọn họ không được rõ lắm. Vì việt nam đã có những thời kỳbị giặc kế bên xâm lược liên tục hàng ngàn năm. Ko mấy ráng kỷ là không tồn tại ngoạixâm. Chiến tranh liên miên, sử sách, vết tích, kỷ vật gần như là không còn. Nghiên cứuđời sống của tổ tiên ta trước Công nguyên và phần đa thế kỷ đầu Công nguyên là cựckhó. Khám phá lịch sử ngoại giao của tiên sư cha ta ở phần đa thời kỳ này lại càng khó. 2Nhưng qua thần thoại cổ xưa và những tư liệu thành văn của nước ngoài, bọn họ cũngbiết được vài nét về vận động đối nước ngoài của tổ tông ta thời Hùng Vương và thời
An Dương Vương.Vào thời kỳ đó bạn Hán cũng thành lập và hoạt động Nhà nước Trung Quốc đầu tiên ở vùng Sơn
Tây, Cam Túc miền bắc bộ Á. Nhị nước xa nhau hàng ngàn dặm, cách nhau bởi nhiều lãnhthổ, nhiều địa bàn cư trú của khá nhiều tộc người khác nhau. Vậy mà người việt Namthời bấy tiếng đã bao gồm tiếp xúc nước ngoài giao đầu tiên với người trung quốc nơi xaxôi đó.Sử sách trung hoa ghi nhận: năm Mậu Thân (tức năm sản phẩm 5 đời vua Đương Nghiêuở Trung Quốc) theo dương lịch là năm 2353 trước Công nguyên, một sứ cỗ ngoại giaođầu tiên của vua Hùng vn đã chủ động tới thăm Trung Quốc. Theo sử Trung
Quốc thì sứ bộ của ta đã qua nhị lần thông dịch bắt đầu tới được Trung Quốc. Điều đócho thấy sứ bộ ta vẫn tiếp xúc nước ngoài giao với tương đối nhiều dân tộc khác trên tuyến phố tới
Trung Quốc. Trong điều kiện đường khu đất xa xôi, cách quãng như vậy, mà sứ cỗ của ta đãkỳ công đem tặng vua Nghiêu (Trung Quốc) một con rùa khôn cùng lớn. Theo sử Trung Quốcthì bé rùa này đang sống một ngàn năm, trên mai rùa có khắc chữ, ghi sự việc từ khitrời đất bắt đầu mở mang. Ở phương Đông, từ thời cổ, rùa là hình tượng của sự sốngtrường tồn mặt hàng nghìn, vạn năm. Về nước ngoài giao, Nhà việt nam thời vua Hùng tặng ngay Nhànước trung quốc thời vua Nghiêu bé rùa quý này cùng với một ý nghĩa tốt đẹp, mongmuốn cho quan hệ thân thiện giữa nhị nước được chắc chắn vững, dài lâu.Hơn một nghìn năm sau, vn và china vẫn xa nhau hàng vạn dặm, nhưngmột sứ cỗ ngoại giao của ta lại sang trọng thăm trung quốc lần vật dụng hai (vào năm sản phẩm 6 đờivua Thành Vương bên Chu) tức năm 1110 trước Công nguyên. Theo sử Trung Quốc,qua ba lần thông dịch, sứ cỗ của ta mới tới đế đô nhà Chu sống vùng Cam Túc. Sứ bộngoại giao ta đem khuyến mãi vua công ty Chu trung quốc chim trĩ trắng là một số loại chim quý tuyệt nhất ởphương phái nam thời ấy. Công ty Chu china trân trọng đáp lại, mang đến làm năm cỗ xe cókim chỉ nam để mang sứ bộ ngoại giao ta về nước (Những bốn liệu về nước ngoài giao này 3đều tất cả ghi chép trong những sử sách của trung hoa thời trước, như: Sử ký tư Mã
Thiên, Thượng thư đại truyện, Hậu Hán thư, thiếu vi thống gián, Phương dư kỉ yếu,Việt kiệu thư, cưng cửng mục tiền biên, Ngự phê thông giám tập lãm.Dựa theo truyền thuyết thần thoại và theo sử sách của Trung Quốc, các sử gia nước ta cũngñaõ ghi lại những sự kiện trên trong: Lĩnh nam giới trích quái, Việt sử lược, Đại Việt sử kýtoàn thư, Việt sử thông giám cương cứng mục, Việt sử thông giám khảo lược)Những sự xúc tiếp đối nước ngoài của dân tộc bản địa ta nhưng mà sử sách Trung Quốc đánh dấu đượcchứng minh rằng dân tộc ta vẫn dựng nước sớm, triển khai ngoại giao cũng sớm cùng rấtchủ đụng trong nước ngoài giao. Với những dân tộc ở xa như china thời ấy, dân tộcta cũng dữ thế chủ động cho sứ cho tới giao thiệp, không ngoài mục đích tỏ tình thân mật giữahai dân tộc. Phong cách ngoại giao của ta thời Hùng vương vãi còn cho thấy dân tộc ta làmột dân tộc sớm có văn hiến, hiểu biết được những hình tượng cao đẹp của tình cảmcon fan với nhỏ người, của dân tộc bản địa này với dân tộc bản địa khác cùng biết thực hiện nhữngbiểu tượng đó làm quà khuyến mãi trong tiếp xúc đối ngoại. Từ thời bấy giờ, dân tộc bản địa ta đãcó ý thức đoàn kết, hữu nghị trong sáng, quan tâm và thực tình với tất cả các dân tộc,dù ở xa ta hàng ngàn dặm.Đường lối, chính sách và phong cách ngoại giao vày hòa bình, hữu hảo giữa các dân tộcđã trở thành truyền thống đối nước ngoài của dân tộc bản địa ta. Trong thừa trình phát triển lịch sử,mối quan hệ tình dục của dân tộc bản địa ta với các dân tộc khác chưa hẳn lúc nào cũng hòa bình,phẳng lặng, yên ổn tĩnh; trái lại, ta cũng luôn luôn luôn bị dân tộc bản địa này, dân tộc bản địa khác khiến xungđột bởi vũ lực, nhiều khi rất quyết liệt, tàn khốc. Tuy vậy khi xung tự dưng chấm dứt, talại dữ thế chủ động giao hảo cùng với những dân tộc thù địch để cấu hình thiết lập lại tình dục hòa bìnhhữu nghị, xóa sổ những hận thù dân tộc, ăn hại cho cuộc sống đời thường và sự phát triển của xãhội loài người.Trong các thời đại thôn hội bao gồm giai cấp, độc nhất là thời phong kiến, quan hệ đối ngo ại giữacác nước thông dụng là một lắp thêm quan hệ bất đồng đẳng "cá béo nuốt cá bé", nước lớnxâm lược nước nhỏ, xâm lược không được thì bắt nước bé dại phải làm chư hầu, phiênthuộc, phải nộp cống, phục dịch nước lớn. Nước lớn ước ao gì, nước nhỏ phải cung 4phụng không dám trái: đá quý bạc, châu báu, phần đông thú đồ dùng quý hiếm, của cả bắt ngườilàm nô lệ . . . đủ thứ. Giữa các nước nhỏ tuổi với nhau, quan hệ giới tính tuy không mệt mỏi lắm,nhưng cũng ko tránh khỏi diễn ra cảnh khiêu khích, xung đột, lấn chiếm lẫn nhau.Quan hệ đối ngoại của nước ta đối với các nước không giống cũng ko sao tránh khỏi cácthông lệ kia của thời đại.Đối với Trung Quốc, việt nam thời Hùng Vương để quan hệ thân thiết trong một thờigian dài như thế là hãn hữu có. Tuy vậy rồi thời ráng đổi thay, quan hệ giữa nhị nướccũng thay đổi khác. Từ khi dựng nước ngơi nghỉ vùng Cam Túc xa xôi, hẻo lánh, người Hán ngàycàng mở rộng biên giới, chiếm phần đoạt lãnh thổ của khá nhiều nước, xóa bỏ nhiều quốc gialân cận, bành trướng rất bạo dạn xuống phía Nam, với Trung Quốc nhanh lẹ trở thànhmột nước rộng lớn bậc nhất ở châu Á tự mấy chũm kỷ trước Công nguyên.Tới thời điểm cuối thế kỷ thứ III trước Công nguyên, biên giới trung quốc đã không ngừng mở rộng tới sátbiên giới ta. Lúc này, dù việt nam muốn giao hảo thì các triều đại phong con kiến Trung
Quốc cũng không chịu đựng dừng bước bành trướng xâm lược. Bên Hán bước đầu xâm lược,đánh phá nước ta liên tục trong nhiều thế kỷ. Cũng từ kia quan hệ đối ngoại của tavới các triều đại phong con kiến Trung Quốc không hề là chủ quyền hữu nghị như trước.Dân tộc ta sẽ phải thực hiện một cuộn chống chọi vũ trang trường kỳ chống những đạoquân phong kiến trung hoa xâm lược ra mắt liên tục trong hơn mười rứa kỷ.Cuối nắm kỷ lắp thêm III trước Công nguyên, ông hoàng bạo ngược Tần Thủy Hoàng của
Trung Quốc đã đến 50 vạn quân phân chia 5 mặt đường đánh vào vùng bờ cõi phía Bắc nướcta. Tổ tiên họ cùng các dân tộc bằng hữu từ phía phái mạnh sông ngôi trường Giang trở xuốngđã tấn công trả khôn cùng quyết liệt. Quân Tần bị thất bại thường xuyên "Thây phơi, tiết chảy hàngmấy chục vạn người" (Sử kí tư Mã Thiên). Chủ soái giặc là Đồ Thư bị giết tạitrận. Tiếp nối nhà Tần những lần đưa thêm quân sang, thường xuyên xâm lược vn chobằng được.Sau rộng 10 năm tiến công phá dã man, ác liệt, nhà Tần đã chiếm hữu được một vùng đất đairộng mập ở phía Bắc nước ta, phân tách đặt thành cha quận: nam giới Hải, Quế Lâm và Tượng(tức miền Quảng Đông, Quảng Tây của china ngày nay). 5Sang hai vắt kỉ cuối trước Công nguyên, những đế chế Tần, Hán liên tiếp xâm lược vàđặt ách đô hộ lên toàn bộ nước ta. Quân đô hộ phân tách vùng mới thôn tính thành bảy quận,gồm tứ quận ở phía bắc, là phái mạnh Hải, Uất Lâm, yêu mến Ngô, vừa lòng Phố (tức là haitỉnh Quảng Đông, Quảng Tây ngày nay) và tía quận sống phía phái mạnh là quận Giao chi (tứckhu vực Bắc Bộ vn ngày nay), quận Cửu Chân là miền Thanh - Nghệ - Tĩnh vàquận Nhật phái nam là từ hàng Hoành tô trở vào.Ngay từ khi quân nước ngoài bước đầu xâm lược nước ta tới khi chúng đặt ách đô hộ,nhân dân ta đã liên tục nổi dậy hạn chế lại ách đô hộ của chúng khiến cho quân giặc phảitổn thất nặng nề nề. Bọn chúng phải luôn luôn luôn gửi quân sang bầy áp các trào lưu cứu nướccủa ta. Sánh của trung quốc thời bấy giờ nên ghi nhấn rằng “Quân bộ đội miền Kinh
Sở phải mệt mỏi vì Âu Lạc” (Viên Khoan: Diêm thiết luận). Âu Lạc là tên nước ta thời
An Dương vương vãi (từ cầm kỷ vật dụng III trước Công nguyên). Tởm Sở là miền hồ Bắc,Hồ phái mạnh của trung quốc ngày nay.Từ gần như thế kỷ đâu Công nguyên, trào lưu chống nước ngoài xâm, cứu nước của nhândân ta càng ngày càng sôi nổi. Các chuyển động vũ trang kháng ngoại xâm, cứu giúp nước diễn rakhắp nơi. Có trào lưu ở miền ngược, có trào lưu ở miền xuôi, có phong trào donam thay đầu, có trào lưu do nữ giới lãnh đạo.Những năm đầu Công nguyên, hai vị nữ nhân vật dân tộc là 2 bà trưng (Trưng
Trắc, Trưng Nhị) đã links được phong trào yêu nước của đa số địa phương, tạothành một trào lưu cứu nước rộng lớn, tiến công đuổi quân thù, giành được công ty quyềndân tộc trong một thời gian.Thế kỷ thứ II sau Công nguyên, trào lưu cứu nước càng sâu rộng. Những thế lực đô hộ
Trung Quốc đã xóa bỏ chế độ lại tướng sinh hoạt nước ta, nhưng chúng phải phê chuẩn rằng“Những thủ lĩnh người việt vẫn hùng cứ nông thôn". Quần chúng. # bảy quận luôn luônkhởi nghĩa. Có những trào lưu tương đối lớn: của Chu Đạt sinh hoạt Cửu Chân, của Chu Báở Giao Chỉ. Có trào lưu mở rộng ngơi nghỉ cả tư quận miền Bắc, quân số hàng vạn 6người, links được với một trong những quan lại người china cùng hạn chế lại chínhquyền đô hộ. Đặc biệt là trào lưu cứu nước của nhân dân ta nghỉ ngơi vùng huyện Tượng
Lâm trực thuộc quận Nhật Nam. Nước ta, tự thượng cổ đã có rất nhiều dân tộc. Nhân dânhuyện Tượng Lâm, có có fan Việt, bạn Chàm với nhiều dân tộc khác làm việc dọc dải
Hoành Sơn, người Chàm là đông hơn cả. Thị xã Tượng Lâm với cả quận Nhật Namđều ở xa thủ đậy đô hộ của giặc đặt tại vùng lưu vực sông Hồng, thế nên lực lượngchiếm đóng của giặc ở vùng Nhật Nam, Tượng Lâm ko nhiều, nhân dân Nhật Namcó điều kiện khởi nghĩa liên tục. Trong cố kỷ lắp thêm II, quần chúng Tượng Lâm năm lầntiến hành khởi nghĩa. Từ cuộc khởi nghĩa lần thứ hai trở đi, lần nào cũng có nhân dânvà binh sỹ người Việt và những dân tộc bằng hữu ở nhì quận Giao Chỉ, Cửu Chân hưởngứng. Cuộc khởi nghĩa lần cuối vào khoảng thời gian 190 bởi vì một thủ lĩnh bạn Chàm chỉ đạo đãgiải phóng hoàn toàn huyện Tượng Lâm, lập thành một vương quốc bé dại ở miền Namnước ta, lấy tên là Lâm Ấp .Trong hai gắng kỷ thử III, đồ vật IV, phong trào đánh giặc cứu nước vẫn diễn ra liên tụckhắp nơi. To hơn cả là phong trào ở Thanh Hóa vì Bà Triệu lãnh đạo.Sang nỗ lực kỷ sản phẩm V, vật dụng VI, trào lưu chống giặc càng to mạnh. Giữa thế kỷ thứ V,người hero cứu nước là Lý ngôi trường Nhân sẽ phát hễ một cuộc khởi nghĩa lớntrên mọi nước. Trong khoảng ba tháng, Lý ngôi trường Nhân cùng nghĩa quân giết lũ quanlại, tướng tá sĩ đô hộ, giải phóng trọn vẹn Tổ quốc và thành lập và hoạt động chính quyền độc lậpcủa dân tộc, cơ quan ban ngành này tồn tại trong khoảng thời gian gần 20 năm.Giữa cầm cố kỷ sản phẩm VI, một phong trào khởi nghĩa mập do hai vị anh hùng Lý bí (tức LýNam Đế) với Triệu quang đãng Phục (tức Triệu Việt Vương) vẫn giành được quyền độc lậpcho nước nhà, lập nên triều chi phí Lý lâu dài trong hơn nửa vắt kỉ.Sang nỗ lực kỷ trang bị VII, thứ VIII, trận chiến đấu giữa quần chúng. # ta và những thế lực phongkiến trung hoa đô hộ càng quyết liệt hơn. đàn đô hộ lúc ấy là tập đoàn lớn thống trịnhà Đường - giữa những tập đoàn bành trướng hiếu chiến bậc nhất trong lịch sử
Trung Quốc. Bọn chúng phát động cuộc chiến tranh xâm lược liên miên, xâm lăng đất đai của 7hầu hết những dân tộc nhẵn giềng ngơi nghỉ khắp tứ phía. Phía đông, chúng lấn chiếm nước
Triều Tiên, hotline Triều Tiên là An Đông đô hộ phủ. Phía tây, chúng đánh chiếm Tây
Tạng, call Tây Tạng là An Tây đô hộ phủ. Phía bắc, chúng xâm chiếm lãnh thổ củacác dân tộc Mông Cổ, Đột Quyết, Uy Gua, lập thành An Bắc đô hộ phủ. Phía nam, bọnvua chúa hiếu chiến công ty Đường xâm chiếm nước ta và call ta là An nam giới đô hộ phủ."An" có nghĩa "dẹp yên". An Nam, An Đông, An Tây, An Bắc, tức là dẹp lặng phía
Nam, phía Đông, phía Tây, phía Bắc. Thương hiệu “An Nam” mà lại người quốc tế trước đâydùng gọi có từ khi đơn vị Đường xâm lược, xã tính nước ta.Chống lại một tập đoàn lớn thống trị bành trướng, hiếu chiến cuồng bạo là khó khăn.Vậy nhưng nhân dân ta vẫn luôn luôn khởi nghĩa. Trong nắm kỷ trang bị VII có các phong tràokhởi nghĩa vì Lý trường đoản cú Tiên, Đinh loài kiến lãnh đạo. Sang cố kỉnh kỷ sản phẩm VIII xuất hiện thêm mộtphong trào cứu nước lớn mạnh do Mai Thúc Loan lãnh đạo. Mai Thúc Loan là ngườianh hùng xuất thân cùng khổ, nhưng gan góc kiên cường và hết sức mực thông minh, tàitrí. Đường lối, phương châm tổ chức và chỉ đạo chiến đấu của Mai Thúc Loan cónhiều điểm không giống với các phong trào đã bao gồm từ trước. Nhân dân vùng Hoan - Diễn (tứcvùng Nghệ - Tĩnh) là quê hương Mai Thúc Loan đã có thơ mệnh danh người anh hùng họ
Mai là:"Anh hùng độc đáo
Thiên cổ kỳ lạ kỳ
Ngàn năm không nhiều thấy
Vạn đại vẫn còn...”Nhân dân đã nhận định siêu đúng. Ở người nhân vật áo vải vóc Mai Thúc Loan tất cả rất nhiềuđiểm độc đáo. Trước lúc phất cờ khởi nghĩa, ông tập hợp một vài bạn chiến đấu, cùnghọ lo xây dựng địa thế căn cứ địa, dựng thành đắp lũy với truyền hịch cứu vãn nước đi khắp vùng
Hoan - Diễn. Người yêu nước ơû khắp vị trí theo về ngày càng đông. Theo sách sử 8Trung Quốc và thần thoại cổ xưa của ta thì ngày hè năm Quý Sửu (năm 713) (Tân Đườngthư (sách sử Trung Quốc), q.207, Dương tư Húc truyện) Mai Thúc Loan bước đầu raquân đánh địch và thu phục ngay được Châu Hoan (tức vùng Nghệ - Tĩnh ngày nay).Trước thắng lợi tỏa nắng ban đầu, các tướng lĩnh và cục bộ nghĩa quân yêu mong vị anhhùng trẻ con tuổi Mai Thúc Loan lên ngôi nhà vua và họ tôn vinh là Mai Đại Đế (tức ôngvua khủng họ Mai). Sau này, sử sách ghi ông là Mai Hắc Đế, tức ông vua black họ Mai (vìda ông). Khi đang lên ngôi vua, Mai Thúc Loan đề ra đường lối đối nội, đối ngoại cực kỳ rõràng, cụ thể và thật sáng suốt.Về đối nội, ông cho người đi những châu huyện đưa thông tin thắng trận và kêu gọi nhân dân 32châu trong cả nước cùng nổi dậy phối hợp chiến đấu. ý thức đại đoàn kết của ôngđược dân chúng hưởng ứng dạn dĩ mẽ. Ông sẽ tập hòa hợp được quân của cả 32 châu đểcùng tấn công giặc. Sử trung hoa ghi chép rằng: "Mai Thúc Loan vẫn dấy quân 32 châư”(Tân Đường thư (sách sử Trung quốc), q.207, Dương tứ Húc truyện) để tiến công chúng.Về đối ngoại, ông tiến hành vận hễ liên minh quân sự chiến lược với quốc tế để cùng đánhgiặc. Đây là nét khác biệt trong kế sách đối nước ngoài của Mai Thúc Loan. Sử Trung Quốcghi rằng ông sẽ liên minh được với các nước Lâm Ấp, Chân Lạp (tức Cam-pu-chiangày nay) và Kim lạm (tức Ma-lai-xi-a ngày nay) (Tân Đường thư (sách sử Trungquốc), q.207, Dương tư Húc truyện). Thần thoại cổ xưa của ta nhắc lại cầm thể: Mai Đại Đếkhởi nghĩa năm Quý Sửu (713) thì năm tiếp theo là năm giáp Dần (714) , cử một tướng mạo là
Tiết Anh có tác dụng Lâm Ấp thông vấn sứ cùng một tướng tá là Hoắc Đam làm Chân Lạp cáo dựsứ. Nhì tướng xác nhận đi sứ sang hai nước Lâm Ấp, Chân Lạp để thông báo chiếnthắng và ý kiến đề nghị hai nước liên minh quân sự chiến lược cùng tiến công giặc. Với nhị nước trơn giềngphía nam giới này thì ngay lập tức từ khi sẵn sàng khởi nghĩa, Mai Thúc Loan đã cho một tướng là
Ba Đội Hầu sang trọng liên hệ. Theo truyền thuyết thần thoại thì nhì nước Chân Lạp cùng Lâm Ấp đềunhiệt liệt hưởng trọn ứng liên minh. Vua Chân Lạp là hồ nước A Khiêm đến tướng Tham Ninh
Na và vua Lâm Ấp là Phạm hồ Dĩnh mang lại tướng Chư mùi hương An thống lĩnh quân đội,mỗi nước 10 vạn tín đồ sang nước ta chiến đấu dưới lá cờ đại nghĩa của Đại đếMai Thúc Loan (Chư mèo Thị: Tân gắn hiệu bình Việt điện U linh tập). 9Đoàn kết với các nước láng giềng, liên minh quân sự chiến lược với các nước các bạn để cùng chiếnđấu chống xâm lược là một trong những sự phát triển mới trong đường lối đối ngoại và con đường lốichiến tranh phòng xâm lược của dân tộc bản địa ta từ thời điểm cách đó hơn một nghìn năm. Đó cũng làđiểm rất cao cả trong tài năng chỉ huy chiến tranh của Mai Thúc Loan, fan anhhùng dân tộc bản địa trẻ tuổi của dân tộc bản địa ta, tuy xuất thân tự lớp người cùng khổ, lam lũ,nhưng trung bình mắt bao gồm trị , quân sự chiến lược và ngoại giao sâu rộng hơn người, biết kết hợpchặt chẽ chính trị, quân sự với nước ngoài giao để đánh win giặc.Do khu vực tập hòa hợp được quân dân 32 châu và quân team của hai nước láng giềng bắt buộc lựclượng quân sự của Mai Đại Đế không hề nhỏ mạnh. Sử công ty Đường ghi rằng quân ta lúc ấycó tới 40 vạn người. Lực lượng nghĩa binh hùng hậu do đó đã mau lẹ quétsạch quân xâm lược thoát khỏi đất nước. Mai Đại Đế tùy chỉnh thiết lập chính quyền tự do củata được trên 10 năm thì ông bệnh tật chết. Đây là một trong thiệt thòi khủng cho công cuộcchống ngoại xâm của đất nước ta dịp bấy giờ.Mặc dầu Mai Thúc Loan mất, nhưng phong trào đánh giặc cứu vãn nước của ta khônggiảm sút. Quân đơn vị Đường lại quý phái đô hộ thì một tướng mạo của Mai Đại Đế là Phùng
Hạp Khanh thường xuyên sự nghiệp cứu vớt nước của những anh hùng đi trước. Phùng Hạp
Khanh về quê nhà ở Đường Lâm (thuộc ngoại thành thủ đô ngày nay) xây dựng căncứ, sẵn sàng lực lượng khởi nghĩa. Ông còn chưa kịp ra quân thì chết. Ba nam nhi ông,đứng đầu là Phùng Hưng cùng nối chí cha.Năm 769, bạn Côn Lôn, tức tín đồ bán hòn đảo Mã Lai và fan Chà Và, tức người đảo
Ja-va thuộc In-đô-nê-xi-a ngày nay, cùng đưa quân vào đánh lực lượng đô hộ nhàĐường trên quốc gia ta. Họ tiến công vào cho tới sào huyệt của bọn đô hộ tại Tống Bình (tức
Hà Nội ngày nay). Được sự hỗ trợ cùng pk của nhì đạo quân nước ngoài,nghĩa quân Phùng Hưng phất cờ khởi nghĩa, chỉ chiếm giữ châu Đường Lâm và các châuhuyện xung quanh (gồm vùng thành phố hà nội bây giờ), xóa khỏi chính quyền địch xây dựngchính quyền tự do của ta, lập địa thế căn cứ tiến tới ra đời khu giải phóng, cách đầudựng nền chủ quyền trên một phần đất nước. Trước thực trạng chính quyền đô hộ gồm nguycơ bị sụp đổ, vua chúa bên Đường yêu cầu cho quân sang cứu vãn viện. Lúc này quân nhóm của 10người Côn Lôn và người Chà với đã rút về dẫu vậy binh tướng bên Đường ko saotiến quân vào khu giải phóng của nghĩa quân Đường Lâm.Tuy vậy, Phùng Hưng và các tướng lĩnh nghĩa binh cũng biết mức độ giặc còn mạnh, chưathể một thời điểm đánh chiến thắng ngay được. Phùng Hưng công ty trương trường kỳ chiến đấuchống giặc, đưa cuộc chiến tranh giải phóng tiến lên từng bước một vững chắc. Đây là mộtcống hiến mới của vị hero trẻ tuổi Phùng Hưng vào đường lối chiến tranh giảiphóng dân tộc của ta. Đường lối đó là: những bước đầu xây dựng địa thế căn cứ địa, từ địa thế căn cứ địaphát triển thành khu giải hòa ngày càng không ngừng mở rộng ra các vùng, cho tới khi so sánh lựclượng giữa ta với địch đã cố đổi, cầm và lực của ta dũng mạnh hơn địch, thì triển khai mộtcuộc tổng công kích để giành thắng lợi quyết định, chấm dứt chiến tranh.Trong 25 năm liền, nghĩa quân Phùng Hưng kiên định đánh giặc theo mặt đường lối đó, càngđánh càng mạnh. Vùng giải hòa ngày càng không ngừng mở rộng khác trước. Tới thời điểm cuối năm 791,nghĩa quân Phùng Hưng tất cả thế mạnh trọn vẹn áp hòn đảo địch. Mùa hè năm ấy, Phùng
Hưng quyết định mở trận tổng công kích. Quân giặc thất bại hoàn toàn. Cuộc tổngcông kích thành công nhanh chóng. Chủ yếu quyền độc lập trên cả nước được thành lập
Phùng Hưng lên ngôi vua, giữ lại nước một thời gian. Quần chúng suy tôn ông làm cha CáiĐại Vương.II- NGOẠI GIAO HÒA HOÃN THỜI HỌ KHÚC, HỌ DƯƠNGTiếp theo cuộc khởi nghĩa của cha Cái Đại Vương, trong nửa đầu thế kỷ thử IX,phong trào giải tỏa ở ta lại nổ ra liên tiếp. Nhiều viên quan tiền đô hộ nhà Đường bịgiết hoặc bị xua đuổi về nước . Giữa thế kỷ thứ IX, đơn vị Đường tăng cường cỗ máy đànáp. Chúng cho 1 võ quan thời thượng của triều đình làm Tĩnh thủy quân tiết độ sứ đểcầm đầu toàn cục binh quyền và chính quyền của bọn chúng trên giang sơn ta. Tuy nhiên tiếtđộ sứ cũng không làm những gì được. Cầm và lực ở trong nhà Đường sụp đổ tới nơi. Từ núm kỷthứ VIII, trào lưu nông dân trung quốc khởi nghĩa kháng nhà Đường đã tiếp tục nổra, mạnh nhất là ở các vùng biên cương. Tại các nước bị nhà Đường đô hộ, khôngphải chỉ có nước ta chống đối lại, cơ mà ở các nước bị đô hộ khác là An Đông, An Tây,An Bắc trào lưu đấu tranh giành hòa bình cũng khôn xiết quyết liệt. Mang lại nên từ nửa thế kỷthứ VIII, triều đình đơn vị Đường đưa ra chức huyết độ sứ là một trong chức võ quan thời thượng cóquyền tổng chỉ đạo tất cả quân team ở quanh vùng biên cương trung quốc và phần đông nước 11ở gần biên cương bị bên Đường đô hộ. Huyết độ sứ tất cả toàn quyền về quân sự để chỉhuy dập tắt những trào lưu khởi nghĩa của nông dân trong nội địa Trung Quốc vàtrấn áp các phong trào giải phóng ở những nước bị đô hộ phía bên ngoài biên cương. Vày tìnhhình xôn xao trong nước ngày dần tăng, việc liên lạc thân triều đình nhà Đường vớimiền biên thuỳ ngày càng khó khăn, các tiết độ sứ từ từ nắm cả số đông quyền hànhchính, tài chính, nghiễm nhiên phát triển thành những ông hoàng thật sự ngơi nghỉ miền biên cương,thay khía cạnh triều đình công ty Đường giải quyết tất cả mọi bài toán ở địa phương. Gồm nhữngtiết độ sứ bóc khỏi quyền bỏ ra phối của triều đình đơn vị Đường, khác biệt thành mộtgiang đánh riêng. Chỉ thỉnh thoảng mới triều cống vua Đường. Bọn họ tự truyền chức chonhau, cha truyền cho bé hoặc anh truyền mang lại em, điện thoại tư vấn là quyền "Lưu hậu”, vua Đườngđành chịu. Bọn họ tự tuyên ba quan lại văn võ, từ bỏ định chiếm mọi việc quân, việc dân sinh hoạt địaphương không đề nghị thỉnh thị triều đình, vua Đường cũng đành chịu.Tĩnh hải quân tiết độ sứ ở trong nhà Đường đặt ở nước ta cũng có quyền hành to nhưvậy, nhưng hoàn toàn bất lực, vì trào lưu đấu tranh giải phóng dân tộc của người
Việt Nam càng ngày lên cao.Cuối cụ kỷ đồ vật IX, phần đa binh lính người việt nam dưới quyền huyết chế của huyết độ sứnhà Đường đã nổi lên có tác dụng một cuộc binh biến rất lớn, tấn công đuổi tiết độ sứ thuộc toànbộ quan lại, quân sĩ của chúng về nước. Toàn quốc sạch bóng quân xâm lược. Mộtngười hero dân tộc là Khúc vượt Dụ lên thay quyền trị nước, dứt ách thốngtrị của bọn xâm lược bên Đường.Về đối nội, nhân dân ta từ phía trên tự tổ chức triển khai lấy chính quyền hòa bình của mình. Về đốingoại, Khúc quá Dụ thực hiện một cơ chế mềm dẻo nhằm mục tiêu ngăn chặn nhà Đườngmưu vật dụng tái chiếm nước ta, nhằm ta đàng hoàng tay kiến thiết đất nước. Bởi đấy, Khúc thừa Dụtự thừa nhận mình là huyết độ sứ, thay mặt đại diện nhà Đường vắt quyền sinh hoạt Việt Nam. Với phươngthức đối nước ngoài này của Khúc thừa Dụ, quan hệ giới tính giữa vn và đơn vị Đường tưởngnhư không có gì khác trước, cơ mà về căn bạn dạng rất khác. Khác tại phần người Việt Namtự cai trị người việt Nam, nước Việt Nam trọn vẹn tự chủ. Tự dấn mình là máu độsứ, Khúc quá Dụ một mặt buộc triều đình nhà Đường bắt buộc chấp nhận, bởi vì nhà 12Đường bây giờ tổ chức được một cuộc hành quân bắt đầu để xâm lược vn cũng rấtkhó, nên đồng ý để không mất thể diện; còn mặt khác ta ngăn chặn được các tiết độ sứở miền biên thuỳ gần việt nam không thể tận dụng thời cơ đem danh nghĩa công ty Đườngđể tấn công phá ta, vày ta vẫn thừa nhận thần phục bên Đường.Chủ trương nước ngoài giao hòa hoãn, mềm mỏng của Khúc vượt Dụ tạo đk cho nhândân ta và họ Khúc giữ lại vững độc lập dân tộc trong khoảng nửa thế kỷ. Nhưngkhông phải vì thế mà giặc kế bên đã chịu đựng từ bỏ dã trung khu xâm lược của chúng.Năm 907 Khúc quá Dụ mất và cũng chính là lúc trung quốc bước vào thời kỳ đại loạn,gọi là thời "Ngũ đại thập quốc" tức “Năm triều đại mười quốc gia". Năm triều đại nốitiếp nhau ở triều đình trung ương và mười non sông lần lượt lộ diện trong nội địa
Trung Quốc. Mới đầu là nhà Đường bị diệt, bên Hậu Lương cướp ngôi. Ở ta, con
Khúc thừa Dụ là Khúc Hạo lên cụ quyền thay cha, với ngay năm 907 cho tất cả những người sanggiao hảo với triều đại bắt đầu ở china là công ty Hậu Lương. Nhà Hậu Lương buộclòng phải bằng lòng Khúc Hạo làm tiết độ sứ. Nhưng năm tiếp theo (908), Hậu Lương lạiphong cho tiết độ sứ ở quảng châu (tức Quảng Đông) kiêm nhiệm cả chức tiết độ sứở nước ta. Điều này là một chứng minh lịch sử mang đến thấy: dù trong nước có lâm vàocảnh đại loạn, rối ren vắt nào chăng nữa, những tập đoàn phong kiến trung hoa cũngkhông từ quăng quật dã tâm xâm chiếm nước ta.Nhưng viên máu độ sứ Quảng Châu, dù rằng được bên Hậu Lương phong cho kiêmnhiệm máu độ sứ An Nam, cũng không đủ can đảm sang nhận chức ngơi nghỉ nước ta. Mười năm sau(tức năm 917), máu độ sứ quảng châu trung quốc là lưu Cung cản lại triều đình trung ương,lập nước riêng nghỉ ngơi Quảng Châu, xưng hoàng đế, đóng đô sinh sống Phiên Ngung, sách sử điện thoại tư vấn lànhà nam giới Hán. Bọn Lưu Cung cũng đều có tham vọng bành trướng xuống phía dưới Nam, đánhcướp nước ta, nhưng khi đó (năm 917 - 918 ) nam Hán sức còn yếu, phạm vi thế lựcchỉ new trong khu vực Quảng Đông và một phần Quảng Tây nên vẫn đề xuất giao hảovới ta. Dịp ấy, làm việc ta Khúc Hạo đã mất, nhỏ là Khúc vượt Mỹ làm cho tiết độ sứ. 1313 năm sau, tức năm 930, nước phái mạnh Hán bao gồm một quá trình đánh đông, giật tây, đãmạnh hơn trước, yêu cầu Lưu Cung vua nước nam giới Hán cho 1 đạo quân bất thần đánhsang nước ta. Khúc quá Mỹ không kịp đối phó, bị sa vào tay quân giật nước. Đạoquân xâm lược tiến xuống tới châu Ái (miền Thanh Hóa bây giờ) thì bị một danhtướng của Khúc quá Mỹ là Dương Đình Nghệ ở châu Ái đánh nhảy trở lại. Quân Nam
Hán phải rút ra miền đồng bằng Bắc Bộ. Tuy vậy chúng không thể ở yên.Chỉ mấy mon sau (tháng 3 năm 931), Dương Đình Nghệ đem tổng thể quân nhóm củamình tiến ra Bắc đánh giặc. Tướng giặc là Lý Tiến hoảng sợ, yêu cầu phi báo về triềuđình nam Hán xin thêm quân. Vua phái mạnh Hán là giữ Cung mang lại tướng è Bảo đemquân sang cứu nguy. Quân trần Bảo không đến nơi, tướng giặc Lý Tiến đã biết thành quân tađánh mang đến đại bại, bắt buộc chạy trốn về nước. Dương Đình Nghệ cùng toàn thể đại quântiến vào đóng góp trong thành Đại La (tức thủ đô hà nội bây giờ).Quân địch cùng chủ tướng Trần Bảo thanh lịch tới nơi, định vây thành Đại La thì bị quân tađánh tập kích cực kỳ mạnh. Toàn thể quân giặc bị tiêu diệt, trần Bảo chết tại trận. Nam
Hán không đủ can đảm tiến quân thanh lịch nữa.Đầu năm 932, Dương Đình Nghệ lên nuốm quyền trị nước. ông cũng tuân theo họ Khúc,vẫn xưng là huyết độ sứ. Sử sách không ghi rõ là tiết độ sứ của triều đình như thế nào ở Trung
Quốc vào thời kỳ "Ngũ đại thập quốc” đó. Đây cũng chỉ là 1 kế sách đối ngoạimềm dẻo của Dương Đình Nghệ, trầm trồ không cắt đứt quan hệ "phiên thần" đối vớicác triều đình Trung Quốc, dẫu vậy thật ra chẳng ở trong triều đình nào trong dòng "Ngũđại thập quốc" ấy.Dương Đình Nghệ rứa quyền được 6 năm thì năm 937 bị một thương hiệu tướng phản nghịch là
Kiều Công Tiễn ám hại. Tên phản nghịch đê hèn này, đối nội thì giết chủ để tranh quyềntiết độ sứ, nhưng mà lại sợ sức mạnh của fan con rể Dương Đình Nghệ là Ngô
Quyền, đương thống trị châu Ái lúc đó, bắt buộc về đối nước ngoài Kiều Công Tiễn làm cho mộtviệc nhục nhã là cho tất cả những người sang "xưng thần" cùng với vua phái nam Hán với xin phái mạnh Hán choquân quý phái cứu. 14Vua phái mạnh Hán là lưu giữ Cung vội cụ lấy thời cơ để thôn tính nước ta, tức khắc cho bé trailà lưu lại Hoằng Thao có tác dụng Giao vương vãi (có nghĩa là có tác dụng vua Châu Giao, có nghĩa là làm vuanước ta), cầm cố đại quân theo đường thủy tiến lịch sự ta. Còn giữ Cung đem quân đóngtại trấn Hải Môn, sát bên biên giới nước ta để làm hậu ứng mang đến con, khi nên thiếtchính hắn cũng trở nên kéo quân thanh lịch nước ta.Nhưng tình hình tình tiết rất nhanh, vượt ra phía bên ngoài ý đồ của bầy cướp nước cùng tênbán nước. Quân nam giới Hán không tới nơi thì tên làm phản Kiều Công Tiễn đã biết thành ngô
Quyền trường đoản cú châu Ái gửi quân ra bắt với giết chết.Sau khi trừ xong xuôi nội phản với biết quân chiếm nước vẫn tiến tới miền ven biển nướcta, Ngô Quyền đưa ra quyết định đường lối đối nước ngoài của nước nhà hôm nay là đề xuất nhanhchóng tàn phá giặc nước ngoài xâm. Biết rõ tình hình địch và sức địch, Ngô Quyền nói vớicác tướng tá sĩ:"Hoằng Thao là một trong những đứa trẻ em dại, đem quân từ bỏ xa đến, quân lính mỏi mệt, lại nghe tin
Công Tiên vẫn chết, không tồn tại người làm cho nội ứng, đã khiếp vía trước rồi; quân ta sức cònmạnh, địch với quân mỏi mệt mỏi tất cần được. Tuy nhiên họ có ích ở thuyền, ví như ta khôngphòng bị trước thì việc được thua kém chưa thể biết được. Ví như ta sai tín đồ đem cọclớn đóng ngầm sinh sống cửa đại dương trước, vót nhọn đầu mà bịt sắt, thuyền của họ nhân khinước triều lên tiến vào bên phía trong hàng cọc, bấy giờ đồng hồ ta đang dễ bề chế ngự. Ko kế gìhay rộng kế ấy” (Đại Việt sử cam kết toàn thư).Sau lúc định hoàn thành kế hoạch, Ngô Quyền gửi quân ra vùng cửa ngõ Bạch Đằng. ông cùngquân cùng dân địa phương làm cọc “đóng ở phía hai bên cửa biển" (Đại Việt sử ký kết toàn thư).Khi quân Hoằng Thao đến gần cửa biển của ta, Ngô Quyền theo chiến lược đã định, choquân ra khiêu chiến, bẫy quân giặc vào đúng trận địa nhằm đánh. Lúc thuyền chiến củađịch vào đúng trận địa sẽ phục sẵn cũng chính là lúc nước thủy triều xuống, Ngô Quyềnlệnh mang đến quân ta làm phản công. Trước sức phản bội công khỏe mạnh của ta địch nôn nóng tháochạy. Thuyền chiến của giặc đưa vào cọc đổ vỡ gần hết. Quân nam giới Hán bị tiêu diệt đuốiquá nửa. Chủ tướng giặc Hoằng Thao bị bắt sống và bị làm thịt tại trận. Trận chiến diễn 15ra trong tháng 11 năm 938. Vua nam Hán - lưu Cung đóng quân trên Hải Môn được tincon bị tiêu diệt tại trận, quân sĩ tan hết, chỉ từ biết khóc yêu đương con, không dám tiếp tụcgây chiến, đành rước quân quay trở lại Phiên Ngung (Quảng Châu).Sử của ta ghi rằng: sau trận thua kém đau này, vua phái nam Hán - giữ Cung cho là tên gọi Lưu
Cung của hắn xấu cùng xui quá, yêu cầu đổi là lưu Yểm. Trận lose đau ở vn thật làthấm thía so với vị vua bại trận. Tuy vậy dù thay đổi tên hay là không thì đơn vị Nam Hán cũngkhông thể lâu dài lâu cùng cũng không còn sức để mưu đồ xâm lược Việt Nam.Chương hai
NGOẠI GIAO CỦNG CỐ ĐỘC LẬPI- NGOẠI GIAO THỜI NGÔ - ĐINHSau lúc đánh win quân phái nam Hán, đầu năm mới 939, Ngô Quyền đăng quang vua, cầm quyềntrị nước, bỏ thương hiệu tiết độ sứ, chấm dứt khoát cắt đứt quan lại hệ chịu ràng buộc các vương quyềnphương Bắc. Ngô Quyền lập triều đình, đặt trăm quan (không rõ niên hiệu, tên hiệu làgì), sau này sách sử ghi là Ngô Vương. Về đối ngoại, Ngô Quyền ko giao thi ệp với
Nam Hán cơ mà ông vừa đánh cho lose và cũng không tương tác với nước làm sao trong "Ngũđại thập quốc" dịp ấy. Dẫu vậy ông được cho phép những người china chạy loàn đượcsang sinh cơ lập nghiệp ở phạm vi hoạt động do mình cai quản. Ngô Quyền cũng tiếp nhậnnhững tướng tá sĩ trung quốc bị thua trận trong tao loạn xin lịch sự trú ngụ ngơi nghỉ nước ta.Một số tướng tá sĩ china được Ngô Quyền thu dung cho làm việc tại triều hoặctại những địa phương.Ngô Quyền làm vua được 6 năm thì mất. Đáng lẽ bé Ngô Quyền lên nối ngôi cha.Nhưng em vợ Ngô Quyền là Dương Tam Kha chiếm ngôi vua. Một số trong những quan lại, tướngsĩ của Ngô Quyền ko chịu, nổi lên hạn chế lại Dương Tam Kha, mỗi cá nhân cầmquân chỉ chiếm giữ một địa phương, lập thành nước nhà riêng, tạo ra tình trạng cát cứ,trước còn ít, sau lên tới mức 12 sứ quân. 16Dương Tam Kha làm cho vua được 6 năm. Cho tới năm 950, con của Ngô Quyền là Ngô
Xương Văn cùng một vài tướng cũ của Ngô Quyền nổi lên tiến công úp, bắt được Dương
Tam Kha. Năm sau (951), Ngô Xương Văn đăng quang vua rước hiệu là phái mạnh Tấn Vương.Nhưng nạn sứ quân cat cứ các địa phương vẫn không xóa khỏi được mà càng ngày tăng.Trước thực trạng trong nước rối ren, sợ quốc tế xâm lược, năm 954 Ngô Xương Văncho sứ sang giao hảo với nam Hán . Vua phái nam Hán lúc đó là giữ Thanh mang đến ngay sứsang nhấn ta là phiên thần, lại phong chức huyết độ sứ cho Ngô Xương Văn, âm mưukiếm cớ xâm nhập tiến tới chiếm đóng nước ta. Được tin ấy, Ngô Văn Xương chongay người đi sang ngăn sứ nam giới Hán lại trước khi đến biên giới, với dọa sứ phái nam Hánrằng: giặc hải dương đương làm loạn, đường đi rất khó, đừng sang nhưng mà chết! (Đại việt sửký toàn thư). Sứ nam giới Hán hoảng sợ quay về. Mộng bành trướng của nam Hán tới đâythật sự chấm dứt.Ở ta, tình trạng sứ quân mèo cứ kéo dài hơn nữa 20 năm. 1 trong các thủ lĩnh 12 sứ quân làĐinh bộ Lĩnh tiến công tan các sứ quân khác, thống tốt nhất được khu đất nước. Đinh bộ Lĩnh làcon của Đinh Công Trứ - một người bạn chiến đấu của Ngô Quyền, trường đoản cú thời nhì ngườicòn là tướng gần cận của Dương Đình Nghệ.Năm 968, nạn cat cứ đang chấm dứt, Đinh bộ Lĩnh đăng quang vua. Không giống với Ngô Quyền,ông lập hẳn một triều đại, đăng vương hoàng đế, xưng là Minh nhà vua , để mìnhngang mặt hàng với những hoàng đế Trung Quốc, sử sách điện thoại tư vấn ông là Đinh Tiên Hoàng (tứcĐinh Tiên Hoàng đế) là call theo niên hiệu Tiên nhà vua mà người ta đặt mang lại ông khiông sẽ mất.Về dục tình ngoại giao với trung hoa thì từ bỏ thời Ngô đã không có. Khi Đinh cỗ Lĩnhlên ngôi vua, dục tình ngoại giao với trung quốc cũng chưa đặt ra ngay, do Trung
Quốc chưa kết thúc được nàn “Ngũ đại thập quốc". Ở ta, trong những khi Đinh bộ Lĩnhtiến hành thống nhất giang sơn thì Triệu khuông Dận ở china cũng nổi lên dẹploạn "Ngũ đại thập quốc". Năm 960, Triệu khung Dận diệt được công ty Hậu Chu - mộttriều đại cuối cùng của "Ngũ đại", nhưng mà còn "thập quốc". Triệu khuông Dận lập nêntriều Tống và tiếp tục thanh toán "thập quốc”. 17Đinh Tiên Hoàng đăng quang vua được 2 năm thì năm 970 sinh hoạt Trung Quốc, Tống Thái Tổ(tức Triệu khuông Dận) tiến quân xuống vùng nam đánh Nam Hán. Năm 971, nam giới Hánbị diệt. Từ bỏ đấy biên giới Tống gần cạnh với nước ta. Tống để quan hệ giao hiếu với ta, chưacó ý trang bị gì khác, vì china chưa thống nhất, Tống còn phải lo đối phó với một sốnước "thập quốc” làm việc phía bắc cùng phía đông. Cho nên quan hệ bắt đầu giữa nhị nước làhòa bình hữu nghị. Bao gồm điều quan trọng đặc biệt trong đường lối, phong cách ngoại giao của Đinh
Tiên Hoàng là ông vẫn làm vua, vẫn vắt quyền trị nước, nhưng trong những văn bảnquan hệ nước ngoài giao thì ông lại cho nam nhi là Đinh Liễn đứng tên, có nghĩa là ông mang lại conông ra mặt giao thiệp với hoàng đế nhà Tống. Cách biểu hiện đó của Đinh Tiên Hoàng, có thểtriều Tống không bằng lòng, tuy thế nhà Tống chưa làm những gì được.Tới năm 979, công ty Tống khử được nước sau cùng trong “thập quốc" là nhà Bắc Hán ởphía bắc, thống duy nhất được trung quốc rộng lớn. Vì chưng đấy, công ty Tống từ bây giờ quân đôngthế mạnh. Trong lúc đó sinh sống ta, cũng năm 979 vua Đinh Tiên Hoàng và con lớn là Đinh
Liễn phần đông bị cận thần gần kề hại. Con bé dại là Đinh Toàn new 5 tuổi lên nối ngôi, vua Tốngtính tức thì chuyện xâm lược nước ta. Vậy là tình dục ngoại giao thân ta và Tống trởthành xấu.Khoảng đầy đủ tháng đầu xuân năm mới 980, viên quan liêu Tống coi Ung Châu (tức miền Quảng
Tây bây giờ) báo cáo về triều đình Tống rằng:"An nam quận vương vãi và nhỏ là Liễn rất nhiều bị giết, nước đã sắp mất, hoàn toàn có thể nhân lúcnày rước quân địa phương tấn công lấy được, giả dụ bỏ lúc này không mưu sự sợ mất cơhội...” (Đại Việt sử ký kết toàn thư).Tống triều vội vậy lấy cơ hội. Tức thì tháng 7 năm 980, Tống triều ra quyết định "xuất kỳbất ý rước quân tấn công úp. . . Như sét tiến công không kịp bưng tai " (Đại Việt sử ký kết toànthư). Bên Tống bắt đầu họp quân, tuyển tướng.Sang tháng 8, vua Tống hạ lệnh cho những tướng Hầu Nhân Bảo, Tôn Toàn Hưng, Khích
Thủ Tuấn (có sách viết là Hác Thủ Tuấn.), trằn Khâm Tộ, Thôi Lượng, lưu lại Trừng, 18Giả Thực, vương vãi Soạn... "họp quân tư mặt, hứa hẹn ngày thuộc sang xâm lược" (Đại
Việt sử ký kết toàn thư). Khí cầm Tống cực kỳ mạnh.Tháng 9, vua Tống mang lại đem thư lịch sự hăm dọa ta, coi như một về tối hậu thư. Đây là mộtvăn khiếu nại ngoại giao của kẻ xâm lược mà sử sách của ta lần đâu tiên ghi lại. Đó là mộtvăn kiện tương đối dài, lời lẽ siêu thô bạo, hống hách. Bao gồm đoạn viết:" … nay thành triều ta, lòng nhân trùm muôn nước; cơ nghiệp thái bình kể cũng đãthịnh, điều lễ phân phong đã sắp đến sửa làm, ước ao ngươi cho chầu mang lại ta được vui khỏe,mà ngươi khỏi cái tủi áp phương diện vào góc nhà để gia công rầy đến ta, khiến cho ta buộc phải dùng đếnkế chặt xác băm xương, làm cỏ nước người, khi ấy hối sao kịp. . .Người có theo về không? Chớ rước đem tội lỗi. Ta đương chỉnh bị xe pháo ngựa, quân lính,sắp sửu các thứ chiêng trống, trường hợp quy thuận thì ta tha cho, trường hợp trái lệnh thì ta quyếtđánh. Theo tốt không, lành xuất xắc dữ, tự người nghĩ lấy. . . " (Đại Việt sử ký kết toàn thư).Đe dọa nước ngoài giao như vậy này không phải là 1 việc làm thốt nhiên mà là quốcsách của kẻ bành trướng, một bước mở màn của cuộc chiến tranh xâm lược. Binh thư tốicổ và về tối ưu của mặt đường lối chiến tranh xâm lược khôn xiết coi trọng biện pháp "phạt giao"(Binh pháp Tôn Tử. Thiên trang bị ba: Mưu công). "Phạt giao” tức là đánh bởi ngoạigiao, tức là dùng nước ngoài giao để ăn hiếp dọa, nạt nộ, lừa gạt người để bắt bạn phải hàngphục, bắt buộc cống nạp, nên chịu sự giai cấp của mình. "Phạt giao" thành công thì khỏiphải vũ trang xâm lược. “Phạt giao" cho dù không hoàn toàn được suôn sẻ muốn thì cũnglàm cho kẻ bị đe dọa phải e sợ, bớt sút lòng tin chiến đấu, khiến kẻ thôn tính đánhcướp nước fan được dễ dàng, cấp tốc chóng.Nhưng nhà Tống rình rập đe dọa ta vô ích. Quân dân ta quyết ko đầu hàng và sẵn sàng trảlời họ bằng vũ lực. Bây giờ trong nước, vua Đinh mặc dù còn nhỏ, nhưng có Thập đạotướng quân Lê Hoàn có tác dụng nhiếp chính, duy trì chức Phó vương, phê duyệt mọi việc quânviệc dân. Khi được tin đơn vị Tống chuẩn bị ra quân thôn tính nước ta, Thập đạo tướng tá 19quân Lê hoàn cử tướng tá Phạm Cự lạng ta (Có sách viết là Phạm Cự Lưỡng) làm cho Đạitướng quân nhằm điều động quân sĩ và định planer ra quân tiến công địch.Trước khi căn nguyên dẹp giặc, Đại tướng quân Phạm Cự lạng ta cùng những tướng lĩnhquyết định có tác dụng một cuộc đảo chính vì lợi ích trong phòng nước. Trong một trong những buổi triều đìnhđương họp, Phạm Cự lạng cùng những tướng lĩnh nhung phục oai nghiêm, lấy quântiến thẳng vào triều. Tại giữa điện đình, Phạm Cự lạng ta nói với mọi người:"Nay thánh thượng trẻ thơ, bọn họ dù hết sức liều chết chống đối phương bên ngoài,mong lập được chút công thì ai biết cho. Chi bằng trước hãy tôn Thập đạo tướng quânlàm Thiên tử, rồi sau sẽ đem quân đi tấn công giặc thì hơn” (Đại Việt sử cam kết toàn thư)Trăm quan liêu tại triều và Dương Thái Hậu bà mẹ vua nhỏ dại Đinh Toàn đa số “vui lòng quyphục" (Đại Việt sử ký toàn thư).Tháng 4 năm 981, cuộc binh lửa chống bên Tống xâm lăng bắt đầu. Quân Tốngtheo ba đường tiến công sang ta. Một đường bộ vào lạng sơn (Có tài liệu viết đạo quânbộ vào theo cửa ải Thông Quốc ở tp quảng ninh ngày nay). Một mặt đường thủy theo venbiển vào sông Bạch Đằng. Một mặt đường thủy lắp thêm hai vào Tây Kết. Tuy nhiên trên cả bađường hành quân, giặc đầy đủ bị quân ta đánh mang lại bại trận.Đạo cỗ binh đi đầu của giặc đi tới chi Lăng thì bị quân ta phá hủy hoàn toàn. Chủtướng quân tiên phong là Hầu Nhân Bảo bị quân ta bắt với giết chết. Đạo bộ binh đisau kinh sợ, xoay đầu chạy về nước. Đạo thủy quân của giặc vào sông Bạch Đằngbị quân ta đánh bật ra, đổ vỡ gần hết. Tướng tá thủy quân của giặc buộc phải đem tàn quânchạy về Quảng Châu. Đạo thủy quân máy hai của Tống bị quân ta tiến công cho thảm bại ở
Tây Kết; binh sĩ “chết đến quá nửa, thây chất đầy đồng" (Đại Việt sử cam kết toàn thư).Hai tướng giặc là Quách Quân Biện cùng Triệu Phụng Huân bị quân ta bắt sống. Vớitrận Tây Kết, cuộc kháng chiến chống Tống lần đầu tiên kết thúc. Quân ta đại thắng.Các tướng tá Tống chạy về nước đông đảo bị vua Tống hành tội với giết chết. Chỉ có mộttướng bay tội xử tử, nhưng bị giáng chức. 20
Bạn đang xem: Giáo trình lịch sử ngoại giao việt nam pdf
Viãût Nam. Âảo ... Âảo nyâỉåüc nhiãưu ngỉåìi Viãût Nam tin theo vị noù phuỡ hồỹp vồùi tờnngổồợng dỏn gian Vióỷt Nam, vaỡ noù bọứ sung tờn õióửu cho tờnngổồợng dỏn gian Vióỷt Nam chỉa cọ.Âảo Pháût (Buddaha)...%)K56$/%$%$&'(-N'(rk%(*F5M'(A:*Q*j/%*X/Q*j/6K)$b'(F'*X/HX}'$/l5)$b'(F'*X/H%Sqe6K4;2ã
A:*O/;c'(O8&Z*-/'(H-f'%)7.Y>*(*
'(Ak4%f''($ã'(rk%(*F5z/N*%+;>?
Hrk%(*F5Q7OXOF''X'DV'2/EE+/CK%
5(*F5m
N'(5QK''*J/CJv
CKfna) T tng ca cỏc thin s v tín đồ vật Phật giáoqF-%*J'2$(*
*A5:''KEAYD`'(e
Cc%$B'(g
He
Cc'(YgAj.l4%+(*3**1'%$I'(6K-F*%$B'(./EX'Q*+'AP*H4,*2iCk%H*1'%$I'(;c'(-T6K%:4%B*4K%)5'(D~'(Q*+'AP*-W'(-~'6*X'1C3*'
... Khái niệm "thành" của Nho giáo trong lịch sử bốn tưởng Việt nam giới KHÁI NIỆM “THÀNH” CỦA NHO GIÁO trong LỊCH SỬ TƯ TƯỞ
NG VIỆT nam giới (Chú ý: Tài liệu gồm sử dụng font chữ Hán. Để gọi được tài ... Hai, bài xích viết trình bày và phân tích ảnh hưởng của quan niệm “thành” trong lịch sử tư tưởng Việt Nam thông qua tư tưởng của một số gương mặt tiêu biểu vào lịch sử tư tưởng Việt Nam; đó là Chu ... Bốn tưởng bên dưới thời phong kiến của Việt Nam chào đón và sử dụng trong số tác phẩm của mình.II. Ảnh hưởng trọn của khái niệm “thành” trong lịch sử tư tưởng Việt phái mạnh Ở đây, shop chúng tôi không thể dẫn...
Mời các bạn tham khảo tài liệu với kết cấu nội dung trình bày 10 chương cơ bạn dạng như sau: ba nghìn năm từ đối ngoại tự do tới đối ngoại kháng xâm lược, ngoại giao củng nuốm độc lập, nước ngoài giao vào chiến tranh bảo vệ tổ quốc thời Trần, nước ngoài giao thời Trần, thời Hồ, hậu Trần, ngoại giao thời Lê - phố nguyễn trãi chống quân Minh đô hộ, nước ngoài giao thời Lê, nước ngoài giao thời Mạc, ngoại giao thời Lê - Trịnh Nguyễn, nước ngoài giao thời quang Trung Nguyễn Huệ, nước ngoài giao thời nguyễn.
Tên sách: Lược sử nước ngoài giao vn các thời trước
Tác giả: Nguyễn Lương Bích
Nhà xuất bản: Quân đội nhân dân
Năm xuất bản: 1996 LỜI GIỚI THIỆUHoạt động ngoại giao là một bộ phận quan trọng của đấu tranh dựng nước, giữ nướclâu lâu năm và dũng mãnh của dân tộc bản địa Việt Nam. Tìm kiếm hiểu chuyển động đó trong sự phạt triểnphong phú qua các thời kì lịch sử hào hùng để rút ra những bài học kinh nghiệm cần thiết có thểvận dụng công dụng cho bây giờ đó là một việc có tác dụng vừa có chân thành và ý nghĩa khoa học, vừa gồm ýnghĩa thực tiễn. Nuối tiếc rằng cho đến thời điểm bây giờ vẫn chưa tồn tại một công trình trình làng một cáchcó khối hệ thống và tương đối trọn vẹn họat cồn ngoại giao nước ta trong tiến trìnhlịch sử, của cả một giáo trình về lịch sử hào hùng ngoại giao nước ta để đào tạo cho sinh viênở học viện Quan hệ thế giới cũng mớỉ ban đầu được xây dựng.Với “Lược sử nước ngoài giao việt nam các thời trước”, công ty sử học Nguyễn Lương
Bích đã đáp ứng nhu cầu nguyện vọng quang minh chính đại của nhân dân ta muốn tìm hiểu lịch sử dântộc nói chung, lịch sử hào hùng ngoại giao của dân tộc bản địa nói riêng.Trên cơ sở khai quật nhiều nguồn tứ liệu cội về lịch sử vẻ vang cổ - trung đại nước ta và
Trung Quốc, bên sử học tập Nguyễn Lương Bích vốn là chuyên gia có những công trìnhnghiên cứu quý hiếm về thời kì lịch sử này, đã reviews khá cố kỉnh thể hoạt động ngoại giaocủa việt nam qua các thời kỳ kế hoạch sử, từ số đông ngày đầu những vua Hùng lập quốc đếnkhi thực dân Pháp phân phát động cuộc chiến tranh xâm lược và dứt đánh chiếm Việt Namvào cuối thê" kỉ XIX.Thông qua những câu chuyện kể nhộn nhịp về hồ hết con tín đồ và những việc làm cụthể, tín đồ đọc thời nay có điều kiện và thời cơ nhận rõ trung ương lực, tài trí, bản lĩnh rấtđáng từ hào của cha ông xưa. Cũng qua đó nhận thức thâm thúy hơn về truyền thống tốtđẹp của ngoại giao Việt Nam, một truyền thống cuội nguồn được đánh giá ngay từ buổi đầudựng nước, càng ngày củng gắng và phạt triển, để mang lại khi bắt gặp ánh sáng sủa của phương pháp 1mạng thì càng có đk phát huy tất cả sức dũng mạnh và hiệu qủa. Cơ sở vững bềncủa truyền thống ngoại giao vn là tình yêu khu đất nước, ý chí độc lập, tinh thầndân chủ, nguyện vọng tự do và hữu nghị, đa số giá trị niềm tin vĩnh hằng nhưng mà dântộc ta luôn luôn luôn gắn thêm bó và phát huy.Công trình “Lược sử nước ngoài giao nước ta các thời trước" được nhà sử học
Nguyễn Lương Bích dứt từ lâu, tiếp nối ông bị bệnh nguy kịch rồi từ trần nên khôngcó điều kiện tối ưu sửa chữa thêm trước khi cho ra mắt bạn đọc. Đến nay, côngtrình được xuất bản, nếu bạn đọc thấy còn một vài hạn chế nào đó về nội dungvà hình thức, rồi góp ý sản xuất để đơn vị xuất bạn dạng có điều kiện biên tập tốt hơn cholần tái bản, có lẽ rằng tác giả ở dưới suối quà cũng ngậm cười cợt hoan hỉ. Ngày 25 mon 5 năm 1996 ĐINH XUÂN LÂM (Giáo sư sử học) Chương một cha NGHÌN NĂM TỪ ĐỐI NGOẠI HÒA BÌNH TỚI ĐỐI NGOẠI CHỐNG XÂM LƯỢC I. TỪ TRUYỀN THỐNG HÒA BÌNH HỮU NGHỊ VỚI CÁC DÂN TỘC ĐẾN LIÊN MINH ĐỐI NGOẠI CHỐNG NGOẠI XÂMDân tộc việt nam ở Đông phái mạnh Á dựng nước sớm, từ mặt hàng nghìn năm kia Côngnguyên, tuy thế đời sống của dân tộc bản địa và buổi giao lưu của Nhà nước ta ra làm sao từthuở thời trước ấy, ngày nay bọn họ không được rõ lắm. Vì việt nam đã có những thời kỳbị giặc kế bên xâm lược liên tục hàng ngàn năm. Ko mấy ráng kỷ là không tồn tại ngoạixâm. Chiến tranh liên miên, sử sách, vết tích, kỷ vật gần như là không còn. Nghiên cứuđời sống của tổ tiên ta trước Công nguyên và phần đa thế kỷ đầu Công nguyên là cựckhó. Khám phá lịch sử ngoại giao của tiên sư cha ta ở phần đa thời kỳ này lại càng khó. 2Nhưng qua thần thoại cổ xưa và những tư liệu thành văn của nước ngoài, bọn họ cũngbiết được vài nét về vận động đối nước ngoài của tổ tông ta thời Hùng Vương và thời
An Dương Vương.Vào thời kỳ đó bạn Hán cũng thành lập và hoạt động Nhà nước Trung Quốc đầu tiên ở vùng Sơn
Tây, Cam Túc miền bắc bộ Á. Nhị nước xa nhau hàng ngàn dặm, cách nhau bởi nhiều lãnhthổ, nhiều địa bàn cư trú của khá nhiều tộc người khác nhau. Vậy mà người việt Namthời bấy tiếng đã bao gồm tiếp xúc nước ngoài giao đầu tiên với người trung quốc nơi xaxôi đó.Sử sách trung hoa ghi nhận: năm Mậu Thân (tức năm sản phẩm 5 đời vua Đương Nghiêuở Trung Quốc) theo dương lịch là năm 2353 trước Công nguyên, một sứ cỗ ngoại giaođầu tiên của vua Hùng vn đã chủ động tới thăm Trung Quốc. Theo sử Trung
Quốc thì sứ bộ của ta đã qua nhị lần thông dịch bắt đầu tới được Trung Quốc. Điều đócho thấy sứ bộ ta vẫn tiếp xúc nước ngoài giao với tương đối nhiều dân tộc khác trên tuyến phố tới
Trung Quốc. Trong điều kiện đường khu đất xa xôi, cách quãng như vậy, mà sứ cỗ của ta đãkỳ công đem tặng vua Nghiêu (Trung Quốc) một con rùa khôn cùng lớn. Theo sử Trung Quốcthì bé rùa này đang sống một ngàn năm, trên mai rùa có khắc chữ, ghi sự việc từ khitrời đất bắt đầu mở mang. Ở phương Đông, từ thời cổ, rùa là hình tượng của sự sốngtrường tồn mặt hàng nghìn, vạn năm. Về nước ngoài giao, Nhà việt nam thời vua Hùng tặng ngay Nhànước trung quốc thời vua Nghiêu bé rùa quý này cùng với một ý nghĩa tốt đẹp, mongmuốn cho quan hệ thân thiện giữa nhị nước được chắc chắn vững, dài lâu.Hơn một nghìn năm sau, vn và china vẫn xa nhau hàng vạn dặm, nhưngmột sứ cỗ ngoại giao của ta lại sang trọng thăm trung quốc lần vật dụng hai (vào năm sản phẩm 6 đờivua Thành Vương bên Chu) tức năm 1110 trước Công nguyên. Theo sử Trung Quốc,qua ba lần thông dịch, sứ cỗ của ta mới tới đế đô nhà Chu sống vùng Cam Túc. Sứ bộngoại giao ta đem khuyến mãi vua công ty Chu trung quốc chim trĩ trắng là một số loại chim quý tuyệt nhất ởphương phái nam thời ấy. Công ty Chu china trân trọng đáp lại, mang đến làm năm cỗ xe cókim chỉ nam để mang sứ bộ ngoại giao ta về nước (Những bốn liệu về nước ngoài giao này 3đều tất cả ghi chép trong những sử sách của trung hoa thời trước, như: Sử ký tư Mã
Thiên, Thượng thư đại truyện, Hậu Hán thư, thiếu vi thống gián, Phương dư kỉ yếu,Việt kiệu thư, cưng cửng mục tiền biên, Ngự phê thông giám tập lãm.Dựa theo truyền thuyết thần thoại và theo sử sách của Trung Quốc, các sử gia nước ta cũngñaõ ghi lại những sự kiện trên trong: Lĩnh nam giới trích quái, Việt sử lược, Đại Việt sử kýtoàn thư, Việt sử thông giám cương cứng mục, Việt sử thông giám khảo lược)Những sự xúc tiếp đối nước ngoài của dân tộc bản địa ta nhưng mà sử sách Trung Quốc đánh dấu đượcchứng minh rằng dân tộc ta vẫn dựng nước sớm, triển khai ngoại giao cũng sớm cùng rấtchủ đụng trong nước ngoài giao. Với những dân tộc ở xa như china thời ấy, dân tộcta cũng dữ thế chủ động cho sứ cho tới giao thiệp, không ngoài mục đích tỏ tình thân mật giữahai dân tộc. Phong cách ngoại giao của ta thời Hùng vương vãi còn cho thấy dân tộc ta làmột dân tộc sớm có văn hiến, hiểu biết được những hình tượng cao đẹp của tình cảmcon fan với nhỏ người, của dân tộc bản địa này với dân tộc bản địa khác cùng biết thực hiện nhữngbiểu tượng đó làm quà khuyến mãi trong tiếp xúc đối ngoại. Từ thời bấy giờ, dân tộc bản địa ta đãcó ý thức đoàn kết, hữu nghị trong sáng, quan tâm và thực tình với tất cả các dân tộc,dù ở xa ta hàng ngàn dặm.Đường lối, chính sách và phong cách ngoại giao vày hòa bình, hữu hảo giữa các dân tộcđã trở thành truyền thống đối nước ngoài của dân tộc bản địa ta. Trong thừa trình phát triển lịch sử,mối quan hệ tình dục của dân tộc bản địa ta với các dân tộc khác chưa hẳn lúc nào cũng hòa bình,phẳng lặng, yên ổn tĩnh; trái lại, ta cũng luôn luôn luôn bị dân tộc bản địa này, dân tộc bản địa khác khiến xungđột bởi vũ lực, nhiều khi rất quyết liệt, tàn khốc. Tuy vậy khi xung tự dưng chấm dứt, talại dữ thế chủ động giao hảo cùng với những dân tộc thù địch để cấu hình thiết lập lại tình dục hòa bìnhhữu nghị, xóa sổ những hận thù dân tộc, ăn hại cho cuộc sống đời thường và sự phát triển của xãhội loài người.Trong các thời đại thôn hội bao gồm giai cấp, độc nhất là thời phong kiến, quan hệ đối ngo ại giữacác nước thông dụng là một lắp thêm quan hệ bất đồng đẳng "cá béo nuốt cá bé", nước lớnxâm lược nước nhỏ, xâm lược không được thì bắt nước bé dại phải làm chư hầu, phiênthuộc, phải nộp cống, phục dịch nước lớn. Nước lớn ước ao gì, nước nhỏ phải cung 4phụng không dám trái: đá quý bạc, châu báu, phần đông thú đồ dùng quý hiếm, của cả bắt ngườilàm nô lệ . . . đủ thứ. Giữa các nước nhỏ tuổi với nhau, quan hệ giới tính tuy không mệt mỏi lắm,nhưng cũng ko tránh khỏi diễn ra cảnh khiêu khích, xung đột, lấn chiếm lẫn nhau.Quan hệ đối ngoại của nước ta đối với các nước không giống cũng ko sao tránh khỏi cácthông lệ kia của thời đại.Đối với Trung Quốc, việt nam thời Hùng Vương để quan hệ thân thiết trong một thờigian dài như thế là hãn hữu có. Tuy vậy rồi thời ráng đổi thay, quan hệ giữa nhị nướccũng thay đổi khác. Từ khi dựng nước ngơi nghỉ vùng Cam Túc xa xôi, hẻo lánh, người Hán ngàycàng mở rộng biên giới, chiếm phần đoạt lãnh thổ của khá nhiều nước, xóa bỏ nhiều quốc gialân cận, bành trướng rất bạo dạn xuống phía Nam, với Trung Quốc nhanh lẹ trở thànhmột nước rộng lớn bậc nhất ở châu Á tự mấy chũm kỷ trước Công nguyên.Tới thời điểm cuối thế kỷ thứ III trước Công nguyên, biên giới trung quốc đã không ngừng mở rộng tới sátbiên giới ta. Lúc này, dù việt nam muốn giao hảo thì các triều đại phong con kiến Trung
Quốc cũng không chịu đựng dừng bước bành trướng xâm lược. Bên Hán bước đầu xâm lược,đánh phá nước ta liên tục trong nhiều thế kỷ. Cũng từ kia quan hệ đối ngoại của tavới các triều đại phong con kiến Trung Quốc không hề là chủ quyền hữu nghị như trước.Dân tộc ta sẽ phải thực hiện một cuộn chống chọi vũ trang trường kỳ chống những đạoquân phong kiến trung hoa xâm lược ra mắt liên tục trong hơn mười rứa kỷ.Cuối nắm kỷ lắp thêm III trước Công nguyên, ông hoàng bạo ngược Tần Thủy Hoàng của
Trung Quốc đã đến 50 vạn quân phân chia 5 mặt đường đánh vào vùng bờ cõi phía Bắc nướcta. Tổ tiên họ cùng các dân tộc bằng hữu từ phía phái mạnh sông ngôi trường Giang trở xuốngđã tấn công trả khôn cùng quyết liệt. Quân Tần bị thất bại thường xuyên "Thây phơi, tiết chảy hàngmấy chục vạn người" (Sử kí tư Mã Thiên). Chủ soái giặc là Đồ Thư bị giết tạitrận. Tiếp nối nhà Tần những lần đưa thêm quân sang, thường xuyên xâm lược vn chobằng được.Sau rộng 10 năm tiến công phá dã man, ác liệt, nhà Tần đã chiếm hữu được một vùng đất đairộng mập ở phía Bắc nước ta, phân tách đặt thành cha quận: nam giới Hải, Quế Lâm và Tượng(tức miền Quảng Đông, Quảng Tây của china ngày nay). 5Sang hai vắt kỉ cuối trước Công nguyên, những đế chế Tần, Hán liên tiếp xâm lược vàđặt ách đô hộ lên toàn bộ nước ta. Quân đô hộ phân tách vùng mới thôn tính thành bảy quận,gồm tứ quận ở phía bắc, là phái mạnh Hải, Uất Lâm, yêu mến Ngô, vừa lòng Phố (tức là haitỉnh Quảng Đông, Quảng Tây ngày nay) và tía quận sống phía phái mạnh là quận Giao chi (tứckhu vực Bắc Bộ vn ngày nay), quận Cửu Chân là miền Thanh - Nghệ - Tĩnh vàquận Nhật phái nam là từ hàng Hoành tô trở vào.Ngay từ khi quân nước ngoài bước đầu xâm lược nước ta tới khi chúng đặt ách đô hộ,nhân dân ta đã liên tục nổi dậy hạn chế lại ách đô hộ của chúng khiến cho quân giặc phảitổn thất nặng nề nề. Bọn chúng phải luôn luôn luôn gửi quân sang bầy áp các trào lưu cứu nướccủa ta. Sánh của trung quốc thời bấy giờ nên ghi nhấn rằng “Quân bộ đội miền Kinh
Sở phải mệt mỏi vì Âu Lạc” (Viên Khoan: Diêm thiết luận). Âu Lạc là tên nước ta thời
An Dương vương vãi (từ cầm kỷ vật dụng III trước Công nguyên). Tởm Sở là miền hồ Bắc,Hồ phái mạnh của trung quốc ngày nay.Từ gần như thế kỷ đâu Công nguyên, trào lưu chống nước ngoài xâm, cứu nước của nhândân ta càng ngày càng sôi nổi. Các chuyển động vũ trang kháng ngoại xâm, cứu giúp nước diễn rakhắp nơi. Có trào lưu ở miền ngược, có trào lưu ở miền xuôi, có phong trào donam thay đầu, có trào lưu do nữ giới lãnh đạo.Những năm đầu Công nguyên, hai vị nữ nhân vật dân tộc là 2 bà trưng (Trưng
Trắc, Trưng Nhị) đã links được phong trào yêu nước của đa số địa phương, tạothành một trào lưu cứu nước rộng lớn, tiến công đuổi quân thù, giành được công ty quyềndân tộc trong một thời gian.Thế kỷ thứ II sau Công nguyên, trào lưu cứu nước càng sâu rộng. Những thế lực đô hộ
Trung Quốc đã xóa bỏ chế độ lại tướng sinh hoạt nước ta, nhưng chúng phải phê chuẩn rằng“Những thủ lĩnh người việt vẫn hùng cứ nông thôn". Quần chúng. # bảy quận luôn luônkhởi nghĩa. Có những trào lưu tương đối lớn: của Chu Đạt sinh hoạt Cửu Chân, của Chu Báở Giao Chỉ. Có trào lưu mở rộng ngơi nghỉ cả tư quận miền Bắc, quân số hàng vạn 6người, links được với một trong những quan lại người china cùng hạn chế lại chínhquyền đô hộ. Đặc biệt là trào lưu cứu nước của nhân dân ta nghỉ ngơi vùng huyện Tượng
Lâm trực thuộc quận Nhật Nam. Nước ta, tự thượng cổ đã có rất nhiều dân tộc. Nhân dânhuyện Tượng Lâm, có có fan Việt, bạn Chàm với nhiều dân tộc khác làm việc dọc dải
Hoành Sơn, người Chàm là đông hơn cả. Thị xã Tượng Lâm với cả quận Nhật Namđều ở xa thủ đậy đô hộ của giặc đặt tại vùng lưu vực sông Hồng, thế nên lực lượngchiếm đóng của giặc ở vùng Nhật Nam, Tượng Lâm ko nhiều, nhân dân Nhật Namcó điều kiện khởi nghĩa liên tục. Trong cố kỷ lắp thêm II, quần chúng Tượng Lâm năm lầntiến hành khởi nghĩa. Từ cuộc khởi nghĩa lần thứ hai trở đi, lần nào cũng có nhân dânvà binh sỹ người Việt và những dân tộc bằng hữu ở nhì quận Giao Chỉ, Cửu Chân hưởngứng. Cuộc khởi nghĩa lần cuối vào khoảng thời gian 190 bởi vì một thủ lĩnh bạn Chàm chỉ đạo đãgiải phóng hoàn toàn huyện Tượng Lâm, lập thành một vương quốc bé dại ở miền Namnước ta, lấy tên là Lâm Ấp .Trong hai gắng kỷ thử III, đồ vật IV, phong trào đánh giặc cứu nước vẫn diễn ra liên tụckhắp nơi. To hơn cả là phong trào ở Thanh Hóa vì Bà Triệu lãnh đạo.Sang nỗ lực kỷ sản phẩm V, vật dụng VI, trào lưu chống giặc càng to mạnh. Giữa thế kỷ thứ V,người hero cứu nước là Lý ngôi trường Nhân sẽ phát hễ một cuộc khởi nghĩa lớntrên mọi nước. Trong khoảng ba tháng, Lý ngôi trường Nhân cùng nghĩa quân giết lũ quanlại, tướng tá sĩ đô hộ, giải phóng trọn vẹn Tổ quốc và thành lập và hoạt động chính quyền độc lậpcủa dân tộc, cơ quan ban ngành này tồn tại trong khoảng thời gian gần 20 năm.Giữa cầm cố kỷ sản phẩm VI, một phong trào khởi nghĩa mập do hai vị anh hùng Lý bí (tức LýNam Đế) với Triệu quang đãng Phục (tức Triệu Việt Vương) vẫn giành được quyền độc lậpcho nước nhà, lập nên triều chi phí Lý lâu dài trong hơn nửa vắt kỉ.Sang nỗ lực kỷ trang bị VII, thứ VIII, trận chiến đấu giữa quần chúng. # ta và những thế lực phongkiến trung hoa đô hộ càng quyết liệt hơn. đàn đô hộ lúc ấy là tập đoàn lớn thống trịnhà Đường - giữa những tập đoàn bành trướng hiếu chiến bậc nhất trong lịch sử
Trung Quốc. Bọn chúng phát động cuộc chiến tranh xâm lược liên miên, xâm lăng đất đai của 7hầu hết những dân tộc nhẵn giềng ngơi nghỉ khắp tứ phía. Phía đông, chúng lấn chiếm nước
Triều Tiên, hotline Triều Tiên là An Đông đô hộ phủ. Phía tây, chúng đánh chiếm Tây
Tạng, call Tây Tạng là An Tây đô hộ phủ. Phía bắc, chúng xâm chiếm lãnh thổ củacác dân tộc Mông Cổ, Đột Quyết, Uy Gua, lập thành An Bắc đô hộ phủ. Phía nam, bọnvua chúa hiếu chiến công ty Đường xâm chiếm nước ta và call ta là An nam giới đô hộ phủ."An" có nghĩa "dẹp yên". An Nam, An Đông, An Tây, An Bắc, tức là dẹp lặng phía
Nam, phía Đông, phía Tây, phía Bắc. Thương hiệu “An Nam” mà lại người quốc tế trước đâydùng gọi có từ khi đơn vị Đường xâm lược, xã tính nước ta.Chống lại một tập đoàn lớn thống trị bành trướng, hiếu chiến cuồng bạo là khó khăn.Vậy nhưng nhân dân ta vẫn luôn luôn khởi nghĩa. Trong nắm kỷ trang bị VII có các phong tràokhởi nghĩa vì Lý trường đoản cú Tiên, Đinh loài kiến lãnh đạo. Sang cố kỉnh kỷ sản phẩm VIII xuất hiện thêm mộtphong trào cứu nước lớn mạnh do Mai Thúc Loan lãnh đạo. Mai Thúc Loan là ngườianh hùng xuất thân cùng khổ, nhưng gan góc kiên cường và hết sức mực thông minh, tàitrí. Đường lối, phương châm tổ chức và chỉ đạo chiến đấu của Mai Thúc Loan cónhiều điểm không giống với các phong trào đã bao gồm từ trước. Nhân dân vùng Hoan - Diễn (tứcvùng Nghệ - Tĩnh) là quê hương Mai Thúc Loan đã có thơ mệnh danh người anh hùng họ
Mai là:"Anh hùng độc đáo
Thiên cổ kỳ lạ kỳ
Ngàn năm không nhiều thấy
Vạn đại vẫn còn...”Nhân dân đã nhận định siêu đúng. Ở người nhân vật áo vải vóc Mai Thúc Loan tất cả rất nhiềuđiểm độc đáo. Trước lúc phất cờ khởi nghĩa, ông tập hợp một vài bạn chiến đấu, cùnghọ lo xây dựng địa thế căn cứ địa, dựng thành đắp lũy với truyền hịch cứu vãn nước đi khắp vùng
Hoan - Diễn. Người yêu nước ơû khắp vị trí theo về ngày càng đông. Theo sách sử 8Trung Quốc và thần thoại cổ xưa của ta thì ngày hè năm Quý Sửu (năm 713) (Tân Đườngthư (sách sử Trung Quốc), q.207, Dương tư Húc truyện) Mai Thúc Loan bước đầu raquân đánh địch và thu phục ngay được Châu Hoan (tức vùng Nghệ - Tĩnh ngày nay).Trước thắng lợi tỏa nắng ban đầu, các tướng lĩnh và cục bộ nghĩa quân yêu mong vị anhhùng trẻ con tuổi Mai Thúc Loan lên ngôi nhà vua và họ tôn vinh là Mai Đại Đế (tức ôngvua khủng họ Mai). Sau này, sử sách ghi ông là Mai Hắc Đế, tức ông vua black họ Mai (vìda ông). Khi đang lên ngôi vua, Mai Thúc Loan đề ra đường lối đối nội, đối ngoại cực kỳ rõràng, cụ thể và thật sáng suốt.Về đối nội, ông cho người đi những châu huyện đưa thông tin thắng trận và kêu gọi nhân dân 32châu trong cả nước cùng nổi dậy phối hợp chiến đấu. ý thức đại đoàn kết của ôngđược dân chúng hưởng ứng dạn dĩ mẽ. Ông sẽ tập hòa hợp được quân của cả 32 châu đểcùng tấn công giặc. Sử trung hoa ghi chép rằng: "Mai Thúc Loan vẫn dấy quân 32 châư”(Tân Đường thư (sách sử Trung quốc), q.207, Dương tứ Húc truyện) để tiến công chúng.Về đối ngoại, ông tiến hành vận hễ liên minh quân sự chiến lược với quốc tế để cùng đánhgiặc. Đây là nét khác biệt trong kế sách đối nước ngoài của Mai Thúc Loan. Sử Trung Quốcghi rằng ông sẽ liên minh được với các nước Lâm Ấp, Chân Lạp (tức Cam-pu-chiangày nay) và Kim lạm (tức Ma-lai-xi-a ngày nay) (Tân Đường thư (sách sử Trungquốc), q.207, Dương tư Húc truyện). Thần thoại cổ xưa của ta nhắc lại cầm thể: Mai Đại Đếkhởi nghĩa năm Quý Sửu (713) thì năm tiếp theo là năm giáp Dần (714) , cử một tướng mạo là
Tiết Anh có tác dụng Lâm Ấp thông vấn sứ cùng một tướng tá là Hoắc Đam làm Chân Lạp cáo dựsứ. Nhì tướng xác nhận đi sứ sang hai nước Lâm Ấp, Chân Lạp để thông báo chiếnthắng và ý kiến đề nghị hai nước liên minh quân sự chiến lược cùng tiến công giặc. Với nhị nước trơn giềngphía nam giới này thì ngay lập tức từ khi sẵn sàng khởi nghĩa, Mai Thúc Loan đã cho một tướng là
Ba Đội Hầu sang trọng liên hệ. Theo truyền thuyết thần thoại thì nhì nước Chân Lạp cùng Lâm Ấp đềunhiệt liệt hưởng trọn ứng liên minh. Vua Chân Lạp là hồ nước A Khiêm đến tướng Tham Ninh
Na và vua Lâm Ấp là Phạm hồ Dĩnh mang lại tướng Chư mùi hương An thống lĩnh quân đội,mỗi nước 10 vạn tín đồ sang nước ta chiến đấu dưới lá cờ đại nghĩa của Đại đếMai Thúc Loan (Chư mèo Thị: Tân gắn hiệu bình Việt điện U linh tập). 9Đoàn kết với các nước láng giềng, liên minh quân sự chiến lược với các nước các bạn để cùng chiếnđấu chống xâm lược là một trong những sự phát triển mới trong đường lối đối ngoại và con đường lốichiến tranh phòng xâm lược của dân tộc bản địa ta từ thời điểm cách đó hơn một nghìn năm. Đó cũng làđiểm rất cao cả trong tài năng chỉ huy chiến tranh của Mai Thúc Loan, fan anhhùng dân tộc bản địa trẻ tuổi của dân tộc bản địa ta, tuy xuất thân tự lớp người cùng khổ, lam lũ,nhưng trung bình mắt bao gồm trị , quân sự chiến lược và ngoại giao sâu rộng hơn người, biết kết hợpchặt chẽ chính trị, quân sự với nước ngoài giao để đánh win giặc.Do khu vực tập hòa hợp được quân dân 32 châu và quân team của hai nước láng giềng bắt buộc lựclượng quân sự của Mai Đại Đế không hề nhỏ mạnh. Sử công ty Đường ghi rằng quân ta lúc ấycó tới 40 vạn người. Lực lượng nghĩa binh hùng hậu do đó đã mau lẹ quétsạch quân xâm lược thoát khỏi đất nước. Mai Đại Đế tùy chỉnh thiết lập chính quyền tự do củata được trên 10 năm thì ông bệnh tật chết. Đây là một trong thiệt thòi khủng cho công cuộcchống ngoại xâm của đất nước ta dịp bấy giờ.Mặc dầu Mai Thúc Loan mất, nhưng phong trào đánh giặc cứu vãn nước của ta khônggiảm sút. Quân đơn vị Đường lại quý phái đô hộ thì một tướng mạo của Mai Đại Đế là Phùng
Hạp Khanh thường xuyên sự nghiệp cứu vớt nước của những anh hùng đi trước. Phùng Hạp
Khanh về quê nhà ở Đường Lâm (thuộc ngoại thành thủ đô ngày nay) xây dựng căncứ, sẵn sàng lực lượng khởi nghĩa. Ông còn chưa kịp ra quân thì chết. Ba nam nhi ông,đứng đầu là Phùng Hưng cùng nối chí cha.Năm 769, bạn Côn Lôn, tức tín đồ bán hòn đảo Mã Lai và fan Chà Và, tức người đảo
Ja-va thuộc In-đô-nê-xi-a ngày nay, cùng đưa quân vào đánh lực lượng đô hộ nhàĐường trên quốc gia ta. Họ tiến công vào cho tới sào huyệt của bọn đô hộ tại Tống Bình (tức
Hà Nội ngày nay). Được sự hỗ trợ cùng pk của nhì đạo quân nước ngoài,nghĩa quân Phùng Hưng phất cờ khởi nghĩa, chỉ chiếm giữ châu Đường Lâm và các châuhuyện xung quanh (gồm vùng thành phố hà nội bây giờ), xóa khỏi chính quyền địch xây dựngchính quyền tự do của ta, lập địa thế căn cứ tiến tới ra đời khu giải phóng, cách đầudựng nền chủ quyền trên một phần đất nước. Trước thực trạng chính quyền đô hộ gồm nguycơ bị sụp đổ, vua chúa bên Đường yêu cầu cho quân sang cứu vãn viện. Lúc này quân nhóm của 10người Côn Lôn và người Chà với đã rút về dẫu vậy binh tướng bên Đường ko saotiến quân vào khu giải phóng của nghĩa quân Đường Lâm.Tuy vậy, Phùng Hưng và các tướng lĩnh nghĩa binh cũng biết mức độ giặc còn mạnh, chưathể một thời điểm đánh chiến thắng ngay được. Phùng Hưng công ty trương trường kỳ chiến đấuchống giặc, đưa cuộc chiến tranh giải phóng tiến lên từng bước một vững chắc. Đây là mộtcống hiến mới của vị hero trẻ tuổi Phùng Hưng vào đường lối chiến tranh giảiphóng dân tộc của ta. Đường lối đó là: những bước đầu xây dựng địa thế căn cứ địa, từ địa thế căn cứ địaphát triển thành khu giải hòa ngày càng không ngừng mở rộng ra các vùng, cho tới khi so sánh lựclượng giữa ta với địch đã cố đổi, cầm và lực của ta dũng mạnh hơn địch, thì triển khai mộtcuộc tổng công kích để giành thắng lợi quyết định, chấm dứt chiến tranh.Trong 25 năm liền, nghĩa quân Phùng Hưng kiên định đánh giặc theo mặt đường lối đó, càngđánh càng mạnh. Vùng giải hòa ngày càng không ngừng mở rộng khác trước. Tới thời điểm cuối năm 791,nghĩa quân Phùng Hưng tất cả thế mạnh trọn vẹn áp hòn đảo địch. Mùa hè năm ấy, Phùng
Hưng quyết định mở trận tổng công kích. Quân giặc thất bại hoàn toàn. Cuộc tổngcông kích thành công nhanh chóng. Chủ yếu quyền độc lập trên cả nước được thành lập
Phùng Hưng lên ngôi vua, giữ lại nước một thời gian. Quần chúng suy tôn ông làm cha CáiĐại Vương.II- NGOẠI GIAO HÒA HOÃN THỜI HỌ KHÚC, HỌ DƯƠNGTiếp theo cuộc khởi nghĩa của cha Cái Đại Vương, trong nửa đầu thế kỷ thử IX,phong trào giải tỏa ở ta lại nổ ra liên tiếp. Nhiều viên quan tiền đô hộ nhà Đường bịgiết hoặc bị xua đuổi về nước . Giữa thế kỷ thứ IX, đơn vị Đường tăng cường cỗ máy đànáp. Chúng cho 1 võ quan thời thượng của triều đình làm Tĩnh thủy quân tiết độ sứ đểcầm đầu toàn cục binh quyền và chính quyền của bọn chúng trên giang sơn ta. Tuy nhiên tiếtđộ sứ cũng không làm những gì được. Cầm và lực ở trong nhà Đường sụp đổ tới nơi. Từ núm kỷthứ VIII, trào lưu nông dân trung quốc khởi nghĩa kháng nhà Đường đã tiếp tục nổra, mạnh nhất là ở các vùng biên cương. Tại các nước bị nhà Đường đô hộ, khôngphải chỉ có nước ta chống đối lại, cơ mà ở các nước bị đô hộ khác là An Đông, An Tây,An Bắc trào lưu đấu tranh giành hòa bình cũng khôn xiết quyết liệt. Mang lại nên từ nửa thế kỷthứ VIII, triều đình đơn vị Đường đưa ra chức huyết độ sứ là một trong chức võ quan thời thượng cóquyền tổng chỉ đạo tất cả quân team ở quanh vùng biên cương trung quốc và phần đông nước 11ở gần biên cương bị bên Đường đô hộ. Huyết độ sứ tất cả toàn quyền về quân sự để chỉhuy dập tắt những trào lưu khởi nghĩa của nông dân trong nội địa Trung Quốc vàtrấn áp các phong trào giải phóng ở những nước bị đô hộ phía bên ngoài biên cương. Vày tìnhhình xôn xao trong nước ngày dần tăng, việc liên lạc thân triều đình nhà Đường vớimiền biên thuỳ ngày càng khó khăn, các tiết độ sứ từ từ nắm cả số đông quyền hànhchính, tài chính, nghiễm nhiên phát triển thành những ông hoàng thật sự ngơi nghỉ miền biên cương,thay khía cạnh triều đình công ty Đường giải quyết tất cả mọi bài toán ở địa phương. Gồm nhữngtiết độ sứ bóc khỏi quyền bỏ ra phối của triều đình đơn vị Đường, khác biệt thành mộtgiang đánh riêng. Chỉ thỉnh thoảng mới triều cống vua Đường. Bọn họ tự truyền chức chonhau, cha truyền cho bé hoặc anh truyền mang lại em, điện thoại tư vấn là quyền "Lưu hậu”, vua Đườngđành chịu. Bọn họ tự tuyên ba quan lại văn võ, từ bỏ định chiếm mọi việc quân, việc dân sinh hoạt địaphương không đề nghị thỉnh thị triều đình, vua Đường cũng đành chịu.Tĩnh hải quân tiết độ sứ ở trong nhà Đường đặt ở nước ta cũng có quyền hành to nhưvậy, nhưng hoàn toàn bất lực, vì trào lưu đấu tranh giải phóng dân tộc của người
Việt Nam càng ngày lên cao.Cuối cụ kỷ đồ vật IX, phần đa binh lính người việt nam dưới quyền huyết chế của huyết độ sứnhà Đường đã nổi lên có tác dụng một cuộc binh biến rất lớn, tấn công đuổi tiết độ sứ thuộc toànbộ quan lại, quân sĩ của chúng về nước. Toàn quốc sạch bóng quân xâm lược. Mộtngười hero dân tộc là Khúc vượt Dụ lên thay quyền trị nước, dứt ách thốngtrị của bọn xâm lược bên Đường.Về đối nội, nhân dân ta từ phía trên tự tổ chức triển khai lấy chính quyền hòa bình của mình. Về đốingoại, Khúc quá Dụ thực hiện một cơ chế mềm dẻo nhằm mục tiêu ngăn chặn nhà Đườngmưu vật dụng tái chiếm nước ta, nhằm ta đàng hoàng tay kiến thiết đất nước. Bởi đấy, Khúc thừa Dụtự thừa nhận mình là huyết độ sứ, thay mặt đại diện nhà Đường vắt quyền sinh hoạt Việt Nam. Với phươngthức đối nước ngoài này của Khúc thừa Dụ, quan hệ giới tính giữa vn và đơn vị Đường tưởngnhư không có gì khác trước, cơ mà về căn bạn dạng rất khác. Khác tại phần người Việt Namtự cai trị người việt Nam, nước Việt Nam trọn vẹn tự chủ. Tự dấn mình là máu độsứ, Khúc quá Dụ một mặt buộc triều đình nhà Đường bắt buộc chấp nhận, bởi vì nhà 12Đường bây giờ tổ chức được một cuộc hành quân bắt đầu để xâm lược vn cũng rấtkhó, nên đồng ý để không mất thể diện; còn mặt khác ta ngăn chặn được các tiết độ sứở miền biên thuỳ gần việt nam không thể tận dụng thời cơ đem danh nghĩa công ty Đườngđể tấn công phá ta, vày ta vẫn thừa nhận thần phục bên Đường.Chủ trương nước ngoài giao hòa hoãn, mềm mỏng của Khúc vượt Dụ tạo đk cho nhândân ta và họ Khúc giữ lại vững độc lập dân tộc trong khoảng nửa thế kỷ. Nhưngkhông phải vì thế mà giặc kế bên đã chịu đựng từ bỏ dã trung khu xâm lược của chúng.Năm 907 Khúc quá Dụ mất và cũng chính là lúc trung quốc bước vào thời kỳ đại loạn,gọi là thời "Ngũ đại thập quốc" tức “Năm triều đại mười quốc gia". Năm triều đại nốitiếp nhau ở triều đình trung ương và mười non sông lần lượt lộ diện trong nội địa
Trung Quốc. Mới đầu là nhà Đường bị diệt, bên Hậu Lương cướp ngôi. Ở ta, con
Khúc thừa Dụ là Khúc Hạo lên cụ quyền thay cha, với ngay năm 907 cho tất cả những người sanggiao hảo với triều đại bắt đầu ở china là công ty Hậu Lương. Nhà Hậu Lương buộclòng phải bằng lòng Khúc Hạo làm tiết độ sứ. Nhưng năm tiếp theo (908), Hậu Lương lạiphong cho tiết độ sứ ở quảng châu (tức Quảng Đông) kiêm nhiệm cả chức tiết độ sứở nước ta. Điều này là một chứng minh lịch sử mang đến thấy: dù trong nước có lâm vàocảnh đại loạn, rối ren vắt nào chăng nữa, những tập đoàn phong kiến trung hoa cũngkhông từ quăng quật dã tâm xâm chiếm nước ta.Nhưng viên máu độ sứ Quảng Châu, dù rằng được bên Hậu Lương phong cho kiêmnhiệm máu độ sứ An Nam, cũng không đủ can đảm sang nhận chức ngơi nghỉ nước ta. Mười năm sau(tức năm 917), máu độ sứ quảng châu trung quốc là lưu Cung cản lại triều đình trung ương,lập nước riêng nghỉ ngơi Quảng Châu, xưng hoàng đế, đóng đô sinh sống Phiên Ngung, sách sử điện thoại tư vấn lànhà nam giới Hán. Bọn Lưu Cung cũng đều có tham vọng bành trướng xuống phía dưới Nam, đánhcướp nước ta, nhưng khi đó (năm 917 - 918 ) nam Hán sức còn yếu, phạm vi thế lựcchỉ new trong khu vực Quảng Đông và một phần Quảng Tây nên vẫn đề xuất giao hảovới ta. Dịp ấy, làm việc ta Khúc Hạo đã mất, nhỏ là Khúc vượt Mỹ làm cho tiết độ sứ. 1313 năm sau, tức năm 930, nước phái mạnh Hán bao gồm một quá trình đánh đông, giật tây, đãmạnh hơn trước, yêu cầu Lưu Cung vua nước nam giới Hán cho 1 đạo quân bất thần đánhsang nước ta. Khúc quá Mỹ không kịp đối phó, bị sa vào tay quân giật nước. Đạoquân xâm lược tiến xuống tới châu Ái (miền Thanh Hóa bây giờ) thì bị một danhtướng của Khúc quá Mỹ là Dương Đình Nghệ ở châu Ái đánh nhảy trở lại. Quân Nam
Hán phải rút ra miền đồng bằng Bắc Bộ. Tuy vậy chúng không thể ở yên.Chỉ mấy mon sau (tháng 3 năm 931), Dương Đình Nghệ đem tổng thể quân nhóm củamình tiến ra Bắc đánh giặc. Tướng giặc là Lý Tiến hoảng sợ, yêu cầu phi báo về triềuđình nam Hán xin thêm quân. Vua phái mạnh Hán là giữ Cung mang lại tướng è Bảo đemquân sang cứu nguy. Quân trần Bảo không đến nơi, tướng giặc Lý Tiến đã biết thành quân tađánh mang đến đại bại, bắt buộc chạy trốn về nước. Dương Đình Nghệ cùng toàn thể đại quântiến vào đóng góp trong thành Đại La (tức thủ đô hà nội bây giờ).Quân địch cùng chủ tướng Trần Bảo thanh lịch tới nơi, định vây thành Đại La thì bị quân tađánh tập kích cực kỳ mạnh. Toàn thể quân giặc bị tiêu diệt, trần Bảo chết tại trận. Nam
Hán không đủ can đảm tiến quân thanh lịch nữa.Đầu năm 932, Dương Đình Nghệ lên nuốm quyền trị nước. ông cũng tuân theo họ Khúc,vẫn xưng là huyết độ sứ. Sử sách không ghi rõ là tiết độ sứ của triều đình như thế nào ở Trung
Quốc vào thời kỳ "Ngũ đại thập quốc” đó. Đây cũng chỉ là 1 kế sách đối ngoạimềm dẻo của Dương Đình Nghệ, trầm trồ không cắt đứt quan hệ "phiên thần" đối vớicác triều đình Trung Quốc, dẫu vậy thật ra chẳng ở trong triều đình nào trong dòng "Ngũđại thập quốc" ấy.Dương Đình Nghệ rứa quyền được 6 năm thì năm 937 bị một thương hiệu tướng phản nghịch là
Kiều Công Tiễn ám hại. Tên phản nghịch đê hèn này, đối nội thì giết chủ để tranh quyềntiết độ sứ, nhưng mà lại sợ sức mạnh của fan con rể Dương Đình Nghệ là Ngô
Quyền, đương thống trị châu Ái lúc đó, bắt buộc về đối nước ngoài Kiều Công Tiễn làm cho mộtviệc nhục nhã là cho tất cả những người sang "xưng thần" cùng với vua phái nam Hán với xin phái mạnh Hán choquân quý phái cứu. 14Vua phái mạnh Hán là lưu giữ Cung vội cụ lấy thời cơ để thôn tính nước ta, tức khắc cho bé trailà lưu lại Hoằng Thao có tác dụng Giao vương vãi (có nghĩa là có tác dụng vua Châu Giao, có nghĩa là làm vuanước ta), cầm cố đại quân theo đường thủy tiến lịch sự ta. Còn giữ Cung đem quân đóngtại trấn Hải Môn, sát bên biên giới nước ta để làm hậu ứng mang đến con, khi nên thiếtchính hắn cũng trở nên kéo quân thanh lịch nước ta.Nhưng tình hình tình tiết rất nhanh, vượt ra phía bên ngoài ý đồ của bầy cướp nước cùng tênbán nước. Quân nam giới Hán không tới nơi thì tên làm phản Kiều Công Tiễn đã biết thành ngô
Quyền trường đoản cú châu Ái gửi quân ra bắt với giết chết.Sau khi trừ xong xuôi nội phản với biết quân chiếm nước vẫn tiến tới miền ven biển nướcta, Ngô Quyền đưa ra quyết định đường lối đối nước ngoài của nước nhà hôm nay là đề xuất nhanhchóng tàn phá giặc nước ngoài xâm. Biết rõ tình hình địch và sức địch, Ngô Quyền nói vớicác tướng tá sĩ:"Hoằng Thao là một trong những đứa trẻ em dại, đem quân từ bỏ xa đến, quân lính mỏi mệt, lại nghe tin
Công Tiên vẫn chết, không tồn tại người làm cho nội ứng, đã khiếp vía trước rồi; quân ta sức cònmạnh, địch với quân mỏi mệt mỏi tất cần được. Tuy nhiên họ có ích ở thuyền, ví như ta khôngphòng bị trước thì việc được thua kém chưa thể biết được. Ví như ta sai tín đồ đem cọclớn đóng ngầm sinh sống cửa đại dương trước, vót nhọn đầu mà bịt sắt, thuyền của họ nhân khinước triều lên tiến vào bên phía trong hàng cọc, bấy giờ đồng hồ ta đang dễ bề chế ngự. Ko kế gìhay rộng kế ấy” (Đại Việt sử cam kết toàn thư).Sau lúc định hoàn thành kế hoạch, Ngô Quyền gửi quân ra vùng cửa ngõ Bạch Đằng. ông cùngquân cùng dân địa phương làm cọc “đóng ở phía hai bên cửa biển" (Đại Việt sử ký kết toàn thư).Khi quân Hoằng Thao đến gần cửa biển của ta, Ngô Quyền theo chiến lược đã định, choquân ra khiêu chiến, bẫy quân giặc vào đúng trận địa nhằm đánh. Lúc thuyền chiến củađịch vào đúng trận địa sẽ phục sẵn cũng chính là lúc nước thủy triều xuống, Ngô Quyềnlệnh mang đến quân ta làm phản công. Trước sức phản bội công khỏe mạnh của ta địch nôn nóng tháochạy. Thuyền chiến của giặc đưa vào cọc đổ vỡ gần hết. Quân nam giới Hán bị tiêu diệt đuốiquá nửa. Chủ tướng giặc Hoằng Thao bị bắt sống và bị làm thịt tại trận. Trận chiến diễn 15ra trong tháng 11 năm 938. Vua nam Hán - lưu Cung đóng quân trên Hải Môn được tincon bị tiêu diệt tại trận, quân sĩ tan hết, chỉ từ biết khóc yêu đương con, không dám tiếp tụcgây chiến, đành rước quân quay trở lại Phiên Ngung (Quảng Châu).Sử của ta ghi rằng: sau trận thua kém đau này, vua phái nam Hán - giữ Cung cho là tên gọi Lưu
Cung của hắn xấu cùng xui quá, yêu cầu đổi là lưu Yểm. Trận lose đau ở vn thật làthấm thía so với vị vua bại trận. Tuy vậy dù thay đổi tên hay là không thì đơn vị Nam Hán cũngkhông thể lâu dài lâu cùng cũng không còn sức để mưu đồ xâm lược Việt Nam.Chương hai
NGOẠI GIAO CỦNG CỐ ĐỘC LẬPI- NGOẠI GIAO THỜI NGÔ - ĐINHSau lúc đánh win quân phái nam Hán, đầu năm mới 939, Ngô Quyền đăng quang vua, cầm quyềntrị nước, bỏ thương hiệu tiết độ sứ, chấm dứt khoát cắt đứt quan lại hệ chịu ràng buộc các vương quyềnphương Bắc. Ngô Quyền lập triều đình, đặt trăm quan (không rõ niên hiệu, tên hiệu làgì), sau này sách sử ghi là Ngô Vương. Về đối ngoại, Ngô Quyền ko giao thi ệp với
Nam Hán cơ mà ông vừa đánh cho lose và cũng không tương tác với nước làm sao trong "Ngũđại thập quốc" dịp ấy. Dẫu vậy ông được cho phép những người china chạy loàn đượcsang sinh cơ lập nghiệp ở phạm vi hoạt động do mình cai quản. Ngô Quyền cũng tiếp nhậnnhững tướng tá sĩ trung quốc bị thua trận trong tao loạn xin lịch sự trú ngụ ngơi nghỉ nước ta.Một số tướng tá sĩ china được Ngô Quyền thu dung cho làm việc tại triều hoặctại những địa phương.Ngô Quyền làm vua được 6 năm thì mất. Đáng lẽ bé Ngô Quyền lên nối ngôi cha.Nhưng em vợ Ngô Quyền là Dương Tam Kha chiếm ngôi vua. Một số trong những quan lại, tướngsĩ của Ngô Quyền ko chịu, nổi lên hạn chế lại Dương Tam Kha, mỗi cá nhân cầmquân chỉ chiếm giữ một địa phương, lập thành nước nhà riêng, tạo ra tình trạng cát cứ,trước còn ít, sau lên tới mức 12 sứ quân. 16Dương Tam Kha làm cho vua được 6 năm. Cho tới năm 950, con của Ngô Quyền là Ngô
Xương Văn cùng một vài tướng cũ của Ngô Quyền nổi lên tiến công úp, bắt được Dương
Tam Kha. Năm sau (951), Ngô Xương Văn đăng quang vua rước hiệu là phái mạnh Tấn Vương.Nhưng nạn sứ quân cat cứ các địa phương vẫn không xóa khỏi được mà càng ngày tăng.Trước thực trạng trong nước rối ren, sợ quốc tế xâm lược, năm 954 Ngô Xương Văncho sứ sang giao hảo với nam Hán . Vua phái nam Hán lúc đó là giữ Thanh mang đến ngay sứsang nhấn ta là phiên thần, lại phong chức huyết độ sứ cho Ngô Xương Văn, âm mưukiếm cớ xâm nhập tiến tới chiếm đóng nước ta. Được tin ấy, Ngô Văn Xương chongay người đi sang ngăn sứ nam giới Hán lại trước khi đến biên giới, với dọa sứ phái nam Hánrằng: giặc hải dương đương làm loạn, đường đi rất khó, đừng sang nhưng mà chết! (Đại việt sửký toàn thư). Sứ nam giới Hán hoảng sợ quay về. Mộng bành trướng của nam Hán tới đâythật sự chấm dứt.Ở ta, tình trạng sứ quân mèo cứ kéo dài hơn nữa 20 năm. 1 trong các thủ lĩnh 12 sứ quân làĐinh bộ Lĩnh tiến công tan các sứ quân khác, thống tốt nhất được khu đất nước. Đinh bộ Lĩnh làcon của Đinh Công Trứ - một người bạn chiến đấu của Ngô Quyền, trường đoản cú thời nhì ngườicòn là tướng gần cận của Dương Đình Nghệ.Năm 968, nạn cat cứ đang chấm dứt, Đinh bộ Lĩnh đăng quang vua. Không giống với Ngô Quyền,ông lập hẳn một triều đại, đăng vương hoàng đế, xưng là Minh nhà vua , để mìnhngang mặt hàng với những hoàng đế Trung Quốc, sử sách điện thoại tư vấn ông là Đinh Tiên Hoàng (tứcĐinh Tiên Hoàng đế) là call theo niên hiệu Tiên nhà vua mà người ta đặt mang lại ông khiông sẽ mất.Về dục tình ngoại giao với trung hoa thì từ bỏ thời Ngô đã không có. Khi Đinh cỗ Lĩnhlên ngôi vua, dục tình ngoại giao với trung quốc cũng chưa đặt ra ngay, do Trung
Quốc chưa kết thúc được nàn “Ngũ đại thập quốc". Ở ta, trong những khi Đinh bộ Lĩnhtiến hành thống nhất giang sơn thì Triệu khuông Dận ở china cũng nổi lên dẹploạn "Ngũ đại thập quốc". Năm 960, Triệu khung Dận diệt được công ty Hậu Chu - mộttriều đại cuối cùng của "Ngũ đại", nhưng mà còn "thập quốc". Triệu khuông Dận lập nêntriều Tống và tiếp tục thanh toán "thập quốc”. 17Đinh Tiên Hoàng đăng quang vua được 2 năm thì năm 970 sinh hoạt Trung Quốc, Tống Thái Tổ(tức Triệu khuông Dận) tiến quân xuống vùng nam đánh Nam Hán. Năm 971, nam giới Hánbị diệt. Từ bỏ đấy biên giới Tống gần cạnh với nước ta. Tống để quan hệ giao hiếu với ta, chưacó ý trang bị gì khác, vì china chưa thống nhất, Tống còn phải lo đối phó với một sốnước "thập quốc” làm việc phía bắc cùng phía đông. Cho nên quan hệ bắt đầu giữa nhị nước làhòa bình hữu nghị. Bao gồm điều quan trọng đặc biệt trong đường lối, phong cách ngoại giao của Đinh
Tiên Hoàng là ông vẫn làm vua, vẫn vắt quyền trị nước, nhưng trong những văn bảnquan hệ nước ngoài giao thì ông lại cho nam nhi là Đinh Liễn đứng tên, có nghĩa là ông mang lại conông ra mặt giao thiệp với hoàng đế nhà Tống. Cách biểu hiện đó của Đinh Tiên Hoàng, có thểtriều Tống không bằng lòng, tuy thế nhà Tống chưa làm những gì được.Tới năm 979, công ty Tống khử được nước sau cùng trong “thập quốc" là nhà Bắc Hán ởphía bắc, thống duy nhất được trung quốc rộng lớn. Vì chưng đấy, công ty Tống từ bây giờ quân đôngthế mạnh. Trong lúc đó sinh sống ta, cũng năm 979 vua Đinh Tiên Hoàng và con lớn là Đinh
Liễn phần đông bị cận thần gần kề hại. Con bé dại là Đinh Toàn new 5 tuổi lên nối ngôi, vua Tốngtính tức thì chuyện xâm lược nước ta. Vậy là tình dục ngoại giao thân ta và Tống trởthành xấu.Khoảng đầy đủ tháng đầu xuân năm mới 980, viên quan liêu Tống coi Ung Châu (tức miền Quảng
Tây bây giờ) báo cáo về triều đình Tống rằng:"An nam quận vương vãi và nhỏ là Liễn rất nhiều bị giết, nước đã sắp mất, hoàn toàn có thể nhân lúcnày rước quân địa phương tấn công lấy được, giả dụ bỏ lúc này không mưu sự sợ mất cơhội...” (Đại Việt sử ký kết toàn thư).Tống triều vội vậy lấy cơ hội. Tức thì tháng 7 năm 980, Tống triều ra quyết định "xuất kỳbất ý rước quân tấn công úp. . . Như sét tiến công không kịp bưng tai " (Đại Việt sử ký kết toànthư). Bên Tống bắt đầu họp quân, tuyển tướng.Sang tháng 8, vua Tống hạ lệnh cho những tướng Hầu Nhân Bảo, Tôn Toàn Hưng, Khích
Thủ Tuấn (có sách viết là Hác Thủ Tuấn.), trằn Khâm Tộ, Thôi Lượng, lưu lại Trừng, 18Giả Thực, vương vãi Soạn... "họp quân tư mặt, hứa hẹn ngày thuộc sang xâm lược" (Đại
Việt sử ký kết toàn thư). Khí cầm Tống cực kỳ mạnh.Tháng 9, vua Tống mang lại đem thư lịch sự hăm dọa ta, coi như một về tối hậu thư. Đây là mộtvăn khiếu nại ngoại giao của kẻ xâm lược mà sử sách của ta lần đâu tiên ghi lại. Đó là mộtvăn kiện tương đối dài, lời lẽ siêu thô bạo, hống hách. Bao gồm đoạn viết:" … nay thành triều ta, lòng nhân trùm muôn nước; cơ nghiệp thái bình kể cũng đãthịnh, điều lễ phân phong đã sắp đến sửa làm, ước ao ngươi cho chầu mang lại ta được vui khỏe,mà ngươi khỏi cái tủi áp phương diện vào góc nhà để gia công rầy đến ta, khiến cho ta buộc phải dùng đếnkế chặt xác băm xương, làm cỏ nước người, khi ấy hối sao kịp. . .Người có theo về không? Chớ rước đem tội lỗi. Ta đương chỉnh bị xe pháo ngựa, quân lính,sắp sửu các thứ chiêng trống, trường hợp quy thuận thì ta tha cho, trường hợp trái lệnh thì ta quyếtđánh. Theo tốt không, lành xuất xắc dữ, tự người nghĩ lấy. . . " (Đại Việt sử ký kết toàn thư).Đe dọa nước ngoài giao như vậy này không phải là 1 việc làm thốt nhiên mà là quốcsách của kẻ bành trướng, một bước mở màn của cuộc chiến tranh xâm lược. Binh thư tốicổ và về tối ưu của mặt đường lối chiến tranh xâm lược khôn xiết coi trọng biện pháp "phạt giao"(Binh pháp Tôn Tử. Thiên trang bị ba: Mưu công). "Phạt giao” tức là đánh bởi ngoạigiao, tức là dùng nước ngoài giao để ăn hiếp dọa, nạt nộ, lừa gạt người để bắt bạn phải hàngphục, bắt buộc cống nạp, nên chịu sự giai cấp của mình. "Phạt giao" thành công thì khỏiphải vũ trang xâm lược. “Phạt giao" cho dù không hoàn toàn được suôn sẻ muốn thì cũnglàm cho kẻ bị đe dọa phải e sợ, bớt sút lòng tin chiến đấu, khiến kẻ thôn tính đánhcướp nước fan được dễ dàng, cấp tốc chóng.Nhưng nhà Tống rình rập đe dọa ta vô ích. Quân dân ta quyết ko đầu hàng và sẵn sàng trảlời họ bằng vũ lực. Bây giờ trong nước, vua Đinh mặc dù còn nhỏ, nhưng có Thập đạotướng quân Lê Hoàn có tác dụng nhiếp chính, duy trì chức Phó vương, phê duyệt mọi việc quânviệc dân. Khi được tin đơn vị Tống chuẩn bị ra quân thôn tính nước ta, Thập đạo tướng tá 19quân Lê hoàn cử tướng tá Phạm Cự lạng ta (Có sách viết là Phạm Cự Lưỡng) làm cho Đạitướng quân nhằm điều động quân sĩ và định planer ra quân tiến công địch.Trước khi căn nguyên dẹp giặc, Đại tướng quân Phạm Cự lạng ta cùng những tướng lĩnhquyết định có tác dụng một cuộc đảo chính vì lợi ích trong phòng nước. Trong một trong những buổi triều đìnhđương họp, Phạm Cự lạng cùng những tướng lĩnh nhung phục oai nghiêm, lấy quântiến thẳng vào triều. Tại giữa điện đình, Phạm Cự lạng ta nói với mọi người:"Nay thánh thượng trẻ thơ, bọn họ dù hết sức liều chết chống đối phương bên ngoài,mong lập được chút công thì ai biết cho. Chi bằng trước hãy tôn Thập đạo tướng quânlàm Thiên tử, rồi sau sẽ đem quân đi tấn công giặc thì hơn” (Đại Việt sử cam kết toàn thư)Trăm quan liêu tại triều và Dương Thái Hậu bà mẹ vua nhỏ dại Đinh Toàn đa số “vui lòng quyphục" (Đại Việt sử ký toàn thư).Tháng 4 năm 981, cuộc binh lửa chống bên Tống xâm lăng bắt đầu. Quân Tốngtheo ba đường tiến công sang ta. Một đường bộ vào lạng sơn (Có tài liệu viết đạo quânbộ vào theo cửa ải Thông Quốc ở tp quảng ninh ngày nay). Một mặt đường thủy theo venbiển vào sông Bạch Đằng. Một mặt đường thủy lắp thêm hai vào Tây Kết. Tuy nhiên trên cả bađường hành quân, giặc đầy đủ bị quân ta đánh mang lại bại trận.Đạo cỗ binh đi đầu của giặc đi tới chi Lăng thì bị quân ta phá hủy hoàn toàn. Chủtướng quân tiên phong là Hầu Nhân Bảo bị quân ta bắt với giết chết. Đạo bộ binh đisau kinh sợ, xoay đầu chạy về nước. Đạo thủy quân của giặc vào sông Bạch Đằngbị quân ta đánh bật ra, đổ vỡ gần hết. Tướng tá thủy quân của giặc buộc phải đem tàn quânchạy về Quảng Châu. Đạo thủy quân máy hai của Tống bị quân ta tiến công cho thảm bại ở
Tây Kết; binh sĩ “chết đến quá nửa, thây chất đầy đồng" (Đại Việt sử cam kết toàn thư).Hai tướng giặc là Quách Quân Biện cùng Triệu Phụng Huân bị quân ta bắt sống. Vớitrận Tây Kết, cuộc kháng chiến chống Tống lần đầu tiên kết thúc. Quân ta đại thắng.Các tướng tá Tống chạy về nước đông đảo bị vua Tống hành tội với giết chết. Chỉ có mộttướng bay tội xử tử, nhưng bị giáng chức. 20
